NGƯỜI PHẬT TỬ CẦN BIẾT-TẬP 3-4

chúng tôi đã nói. Vì giới luật thanh tịnh là tâm thanh tịnh; tâm thanh tịnh là tâm định, nên Đức Phật dạy: “Giới sinh định”. Muốn có thiền định thì chỉ cần tu tập giới luật cho thanh tịnh. Giới luật thanh tịnh tức là tâm thanh tịnh; tâm thanh tịnh là tâm ly dục ly ác pháp; tâm ly dục ly ác pháp thì ngay đó là thiền định, nên Đức Phật dạy: “ly dục ly ác pháp nhập Sơ Thiền”.

Đọc đến đây các bạn thấy rất rõ thiền định của Đạo Phật là thiền định từ giới luật sinh ra. Nó không giống bất cứ một loại thiền định nào của Đại Thừa và Thiền Tông. Phải không các bạn?

Nếu các bạn tu tập thiền định mà loại thiền định đó không lấy giới luật làm tiêu chuẩn, sống không đúng Phạm hạnh, thƣờng phạm giới, phá giới mà cứ bảo đó là thiền định của Phật Giáo thì các bạn đừng có tin.

Khi biết rõ pháp môn thiền định của Phật do từ giới luật sinh ra thì không ai còn  đƣa ra một pháp môn nào khác để lừa đảo chúng ta đƣợc nữa. Vì lý do này nên lời dạy trong bài kinh nói: “Bốn Tinh Cần Là Định Tư Cụ”.  Đúng vậy. Pháp môn tu tập thiền định của Phật Giáo Nguyên Thủy  chỉ  có  Định  Tƣ  Cụ  (Tứ  Chánh  Cần),  ngoài  Tứ Chánh Cần ra thì không còn pháp môn nào khác nữa để tu tập thiền định đúng chánh pháp. Nếu có pháp môn nào khác nữa để tu tập thiền định thì chúng ta phải biết đó không phải là pháp môn của Phật Giáo, mà chính là pháp môn của ngoại đạo Bà La Môn.

4 - Sự luyện tập, sự tu tập, sự tái tu tập của những pháp ấy là tu tập định ở đây vậy.

Chúng ta hãy lắng nghe lời Đức Phật xác định những pháp môn Đức Phật đã dạy ở trên đây là những pháp môn tu tập thiền định của Đạo Phật. Vì vậy quán niệm hơi thở

có đúng là pháp môn tu tập thiền định của Đạo Phật không? Không đúng đâu các bạn ạ, nó chỉ là một phƣơng pháp tu tập tỉnh thức mà thôi, chứ nó không phải thiền định. Tu hơi thở không thể nhập định đƣợc, tu hơi thở là để an trú thân tâm. An trú thân tâm trong hơi thở là để đẩy lùi các chƣớng ngại pháp.

Quý Sƣ, Thầy hiện giờ dạy ngƣời tu tập thiền định bằng quán niệm hơi thở, quán phình xẹp cơ bụng (Minh Sát Tuệ), quán niệm Phật nhất tâm (Tịnh Độ), quán tri vọng (biết vọng liền buông), niệm chú bắt ấn (Mật Tông), tham công án, tham thoại đầu (Thiền Tông),v.v... Các bạn hãy xem các pháp trên đây có phải từ giới luật mà thành định không? Nếu không phải từ giới luật sinh ra định thì những pháp thiền định này là thiền tƣởng, thiền của Bà La Môn, thiền của các nhà học giả nặn ra.

Tóm lại muốn tu tập thiền định của Phật Giáo là phải tu tập giới luật. Tu tập giới luật là có giải thoát ngay liền; tu tập giới luật là tu tập đạo đức làm Ngƣời, làm Thánh; tu tập giới luật là xây dựng cho mình một cảnh giới Cực lạc, Thiên đàng ngay tại thế gian; tu tập giới luật là tu tập giúp cho thân tâm luôn luôn thanh thản, an lạc và vô sự; tu tập giới luật là tu tập tâm bất động trƣớc các pháp và các cảm thọ, một trạng thái Niết bàn thật sự hiện tiền mà mọi ngƣời không ai ngờ đƣợc.

5 - Thở vô và thở ra là thân hành. Tại sao hơi thở ra, vô gọi

là thân hành?

Hơi thở ra, vô là sự hoạt động tự động của thân để tạo thành sức sống của cơ thể để tiếp nhận dƣỡng khí (gió) bên ngoài. Có thở mới có sống, hết thở là chết. Hơi thở là sự hoạt động của thân cũng giống nhƣ sự hoạt động đƣa tay, đƣa chân hay là chúng ta bƣớc đi kinh hành. Về thân chúng ta có thể chia ra làm hai phần hoạt động:

a) Hoạt động bên trong thân gồm có: Hơi thở, đó là sự hoạt động về hô hấp (phổi) Mạch máu khắp châu thân đang chuyển tải máu đi, máu về. Đó là sự hoạt động về tuần hoàn (tim) gan, bao tử, ruột bộ óc và các tế bào đều đang hoạt động trong thân. Tất cả những sự hoạt động đó gọi là thân hành nội.

b) Thân hành ngoại gồm có: Đi, đứng, nằm, ngồi, co tay, duỗi chân, nói nín, cúi, gật, v.v...

Cho nên sử dụng thân hành nội cũng nhƣ thân hành ngoại chỉ tu tập cho tâm đƣợc tỉnh thức mà thôi, chứ nó không phải thiền định gì cả. Nếu lấy hơi thở nhập định đƣợc thì đi kinh hành cũng nhập định đƣợc, hay làm tất cả các công việc cũng đều nhập định đƣợc sao? Điều này không thể xảy ra đƣợc. Do hiểu rõ điều này nên chúng tôi khẳng định: Đại Thừa, Thiền Tông, Mật Tông, Tịnh Độ Tông và tất cả các loại thiền định ức chế tâm đều không nhập chánh  định  đƣợc, chỉ  nhập  vào  tƣởng định,  định  điên khùng rối loạn thần kinh.

Tóm lại hơi thở ra, vô chỉ là một thân hành trong nhiều thân hành. Vì trong thân có rất nhiều hành động mà Đạo Phật lấy đó làm niệm để tu tập tỉnh thức gọi là Thân Hành Niệm. Ngƣời tu nƣơng vào thân hành niệm là mục đích để tu tập tỉnh giác mà thôi. Đừng nghĩ rằng: quán niệm hơi thở theo Sổ Tức Quán của Đại Thừa hay Lục Diệu Pháp môn của Ngài Trí Khải Đại Sƣ (sổ, tùy, chỉ, quán, hoàn, tịnh), tu tập nhƣ vậy là để nhập định. Đó là quan niệm sai lầm, không đúng pháp môn của Phật dạy.

Sao các Tổ tự đặt ra nhiều pháp môn quá vậy để làm gì trong khi mọi ngƣời tu tập chỉ tìm cầu sự thoát khổ: sinh, già, bệnh, chết và chấm dứt luân hồi, chứ không cầu thần thông, không cầu vãng sanh Cực lạc, không cầu Phật tánh, bản thể chân nhƣ vô phân biệt? Chính vì các Tổ sản sinh

thần quyền và thêu dệt thần thông huyễn hoặc quá nhiều. Các Tổ dựa vào hơi thở Yoga sinh ra lắm thiền định, khiến ngƣời tu hành điên đảo chẳng biết tu pháp nào, họ nhƣ lọt vào rừng hơi thở.

6- Tầm, tứ là khẩu hành. Có nghĩa là gì? Câu này Đức Phật xác định để chúng ta nhận xét khi nhập Nhị Thiền để thấy và hiểu biết cho rõ ràng.

Khi nhập Nhị Thiền tầm tứ diệt. Tầm tứ là ý thức, thuộc trong nhóm sáu thức: Mắt, tai, mũi, miệng, thân, ý. Khi tầm tứ diệt thì mắt, tai, mũi, miệng, thân, ý đều diệt. Sao ở đây Đức Phật dạy: “Tầm tứ là khẩu hành ”? Khẩu hành là sự hoạt động của miệng. Sự hoạt động của miệng có hai phần:

a)  Ăn

b)  Nói

Khi  nhập  Nhị  Thiền  thì  miệng  không  còn  ăn  và  nói chuyện. Nếu còn ăn và nói chuyện là không nhập Nhị Thiền. Hiển nhiên đúng nhƣ vậy các bạn ạ!

Cho nên câu nói: “Tầm, tứ là khẩu hành” là để chúng ta biết rõ khi nhập Nhị Thiền là không nói chuyện, không ăn uống đƣợc, có nghĩa là miệng không còn hoạt động. Do từ chỗ Tầm tứ diệt là khẩu hành diệt ta suy ra và biết ngay tầm tứ diệt là sáu thức diệt,   có  n gh ĩa  là  kh i  nh ập   Nhị

 T h iền  thì  n gƣời n h ập  đ ịn h  k h ôn g  ph ải  giốn g  n h ƣ  cây  đ á

 vô  tri,  vô  giác,  k h ôn g  p h ải  giốn g  nh ƣ  thây  ma  n gƣời ch ết  . Khi  nhập  Nhị  Thiền  Đức  Phật  còn  xác  định  rõ  ràng: “Định sinh hỷ lạc”. Vậy, cái gì còn biết hỷ lạc khi sáu thức bị ngƣng hoạt động. Cái biết trong Nhị Thiền là cái biết của tƣởng thức. Tƣởng thức biết là  nhờ thức uẩn hoạt động.

Thƣa các bạn! Khi các bạn ngủ thì sáu thức không hoạt động nên bạn mới có chiêm bao. Trong chiêm bao cái gì biết, nghe, thấy và cảm nhận, các bạn có biết không? Đó là tƣởng thức các bạn ạ!

Nhập Nhị Thiền, nói cho dễ hiểu là nhập vào thế giới chiêm bao. Thế giới chiêm bao là thế giới tƣởng. Cho nên nhập Nhị Thiền là nhập vào trạng thái của tƣởng căn (nhóm tế bào tƣởng) do tƣởng uẩn hoạt động.

Tóm lại “Tầm, tứ là khẩu hành”, là chỉ cho trạng thái Nhị

Thiền cần phải diệt.

7- Tưởng, thọ là tâm hành. Vậy tƣởng, thọ là tâm hành là gì? Tƣởng là tƣởng uẩn; thọ là thọ uẩn. Khi tƣởng uẩn và thọ uẩn còn hoạt động thì không bao giờ nhập diệt thọ tƣởng định đƣợc. Ở đây Đức Phật nêu: “Tưởng, thọ là tâm hành”  để  nhắc  khéo  cho  chúng  ta  biết  khi  nhập  Tam Thiền  thì  phải  ly  tƣởng dục  (ly  hỷ  trú  xả  nhập  Tam Thiền), nếu còn một chút xíu tƣởng hỷ dục thì không bao giờ nhập Tam Thiền đƣợc. Khi nhập Tứ Thiền thì phải xả hết cảm thọ, còn một chút cảm thọ nơi thân tâm thì không nhập đƣợc Tứ Thiền.

Ở đây chúng tôi xin nhắc lại các bạn cần lƣu ý: Khi muốn nhập Sơ Thiền thì các bạn cần ly dục, ly ác pháp. Muốn ly dục ly ác pháp thì các bạn cần phải  tịn h  chỉ  ngôn  n gữ  (lời nói) tức là sống độc cƣ trầm lặng một mình mà tâm không phóng dật thì mới có thể nhập đƣợc Sơ Thiền.  Khi tâm không phóng dật là tâm bất động. Tâm bất động là tâm có đầy đủ bảy năng lực Giác Chi, do đó mới nhập đƣợc Sơ Thiền.

Khi muốn nhập Nhị Thiền thì các bạn phải diệt tầm tứ. Muốn diệt tầm tứ thì các bạn phải tịnh chỉ khẩu hành. Muốn tịnh chỉ khẩu hành thì phải có đủ bảy năng lực Giác

Chi, nếu không có đủ bảy năng lực Giác Chi thì không bao giờ tịnh chỉ khẩu hành đƣợc. Và nhƣ vậy các bạn cũng không bao giờ nhập Nhị Thiền đƣợc.

Khi muốn nhập Tam Thiền thì các bạn phải ly các trạng thái hỷ tƣởng. Ly các trạng thái hỷ tƣởng tức là tịnh chỉ mộng tƣởng, có nghĩa là ngƣời nhập Tam Thiền thì thoát ra khỏi thế giới mộng tƣởng. Muốn thoát ra khỏi thế giới mộng tƣởng thì phải dùng bảy năng lực của Giác Chi, nếu không có bảy năng lực Giác Chi thì không bao giờ ly hỷ đƣợc.

Khi muốn nhập Tứ Thiền thì phải xả lạc, xả khổ, xả niệm thanh tịnh tức là xả thọ. Muốn xả thọ thì phải tịnh chỉ hơi thở ra, hơi thở vô. Muốn tịnh chỉ hơi thở ra, hơi thở vô thì phải có đủ bảy năng lực của Giác Chi, nếu không có đủ bảy năng lực Giác Chi thì khó mà nhập đƣợc Tứ Thiền.

Khi muốn nhập Diệt Thọ Tƣởng Định thì phải có đủ bảy năng lực Giác Chi mới nhập Diệt Thọ Tƣởng, nếu không có bảy năng lực Giác Chi thì không bao giờ nhập Diệt Thọ Tƣởng đƣợc.

Tóm lại bảy lời dạy trên đây của Đức Phật là chỉ thẳng mục đích tu tập từ con ngƣời phàm phu để trở thành những bậc Thánh nhân A La Hán vô lậu, làm chủ sự sống chết hoàn toàn và chấm dứt luân hồi, không còn trở lui trạng thái này nữa.

 LỜ I P H ẬT  DẠ Y

THIỀN XẢ TÂM

“Giữ thân được nhẹ nhàng Giữ tâm khéo giải thoát Không còn các sở hành

Chánh niệm không tham trước Biết rõ được chánh pháp Không tầm tu thiền định

Không phẫn nộ vọng niệm Không thuỳ miên giải đãi Như vậy vị tu sĩ

Sống giữa nhiều chướng ngại

Đã vượt năm bộc lưu Lại gắng vượt thứ sáu Như vậy tu thiền tư (xả).

 CH Ö  GIẢ I:

Trong thời đại chúng ta nói đến tu thiền thì ai cũng đều hiểu là phải ngồi bán già hay kiết già rồi tập trung gom tâm, giữ tâm không vọng tƣởng. Nhƣ Tịnh Độ Tông trong kinh Di Đà dạy: “Thất nhật nhất tâm bất loạn chuyên trì danh hiệu A Di Đà Phật” tức là bảy ngày đêm niệm Phật A Di Đà không có niệm vọng tƣởng xen vào câu niệm Phật thì khi lâm chung đƣợc Đức Phật A Di Đà rƣớc về cõi Cực Lạc Tây phƣơng. Thiền Tông trong kinh Pháp Bảo Đàn dạy: “chẳng niệm thiện niệm ác bản lai diện mục hiện tiền” tức là kiến tánh thành Phật. Trong kinh sách Đại Thừa Kim Cang dạy: “Ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm”, có nghĩa là đừng nên trụ tâm vào bất cứ một chỗ nào thì tâm kia là Phật. Pháp An Ban Thủ Ý, Lục Diệu Pháp Môn của các Tổ dạy đều đếm hơi thở hoặc tùy hơi thở ra vô để ức chế tâm không cho vọng tƣởng xen vào. Từ xƣa cho đến ngày nay ngƣời ta đã tu tập thiền ức chế tâm nhƣ vậy, nhƣng kết quả không thấy ai giải thoát cả, chỉ huyền thoại những câu chuyện lừa đảo chúng ta mà thôi, cho nên một Thiền sƣ Việt Nam, Ngài Thƣờng Chiếu nói về Thiền Đông Độ, Ngài cho đó là bọn đại bịp: “Một con chó sủa một bầy chó sủa theo”. Biết tu không kết quả nhƣng chẳng có Thầy Tổ nào dám nói thật cho chúng ta biết.

Đến ngày nay chúng ta vẫn còn chịu ảnh hƣởng quá sâu đậm, nên ngồi lại tu thiền ngƣời nào cũng gom tâm tập trung, chỉ mong diệt sạch vọng tƣởng. Đó là một tập khí thói quen, mọi ngƣời không thể bỏ đƣợc. Ngƣợc lại Đạo Phật dạy “Thiền Xả Tâm – Ngăn ác diệt ác pháp, sanh thiện tăng trưởng thiện pháp” chứ không phải ngồi bán già, hay kiết già ức chế tâm nhƣ vậy.

Qua bài kệ trên đây chúng tôi xin hỏi quý vị, quý vị cứ thành thật mà trả lời.

Khi ngồi bán già, hoặc kiết già mà cố chịu đựng khi hai chân bị đau hoặc tê hoặc nóng, đó là ác pháp hay là thiện pháp? Đây có phải là tự mình làm khổ mình chăng?

Khi tập trung gom tâm đầu nặng hay nhức đầu mà cố kéo dài chịu trận, đây là thiện pháp hay là ác pháp? Đây có phải tự mình làm khổ mình chăng?

Đức Phật dạy ngăn ác diệt ác pháp mà tự làm khổ mình thì có ngăn ác diệt ác pháp không? Xin quý vị trả lời.

Trong bài kệ Đức Phật dạy: “Giữ thân được nhẹ nhàng” tức là thân khinh an, thân khinh an ở đây thân có đau, tê, nóng không quý vị?.

Câu kệ thứ hai: “Giữ tâm khéo giải thoát”. Ở đây tâm hữu sự hay vô sự? Nếu bảo rằng vô sự thì sao tâm Thiền Tông, Đại Thừa lại làm việc quá nhiều (gom tâm tập trung vào hơi thở, dùng câu niệm Phật, đi kinh hành, khởi nghi tình đến nỗi nặng đầu, v.v...). Khéo giữ tâm giải thoát có nghĩa là tâm thanh thản, an lạc và vô sự.

Câu kệ thứ ba: “Không còn các sở hành”. Ở đây chúng ta cần phải hiểu nghĩa sở hành. Vậy sở hành nghĩa là gì? Sở hành nghĩa là bản tính thói quen của một con ngƣời.

Khi tu tập khéo giữ gìn tâm bằng cách dùng ý thức tri kiến ly dục, ly ác pháp thì tâm sẽ đƣợc thanh thản, an lạc và vô sự. Do tâm đƣợc thanh thản, an lạc và vô sự, nên không còn các sở hành tức là thói quen không còn, hay nói cách khác là tập khí không còn.

Thiền Tông hay Đại Thừa khi tu hành kiến tánh thành Phật rồi mà tâm tham, sân, si, mạn, nghi vẫn còn thì họ bảo rằng: “Bồ Tát vẫn còn tập khí ”. Đó cũng là lời nói lừa mình, lừa ngƣời của kinh sách Đại Thừa. Còn Phật Giáo Nguyên Thủy thì Đức Phật xác định “Không còn các sở hành” tức là không còn tập khí (thói quen).

Câu  kệ  thứ  tƣ: “Chánh  niệm  không  tham  trước”.  Vậy tham trƣớc  nghĩa là gì? Tham trƣớc có nghĩa là do tâm tham muốn dính mắc các pháp. Toàn câu kệ “Chánh niệm không tham trước” có nghĩa là tu tập Tứ Niệm Xứ nên tâm đã khắc phục đƣợc những tham ƣu trên thân, thọ, tâm, và pháp. Nhờ đó mà tâm không còn phóng dật.

Câu kệ thứ năm: “Biết rõ được chánh pháp”. Biết rõ đƣợc chánh pháp tức là biết cách tu tập của pháp Tứ Niệm Xứ.

Câu kệ thứ sáu: “Không tầm tu thiền định”. Ở đây Đức Phật dạy: Biết  cách  tu  tập  của  pháp  Tứ  Niệm Xứ thì không cần phải đi tìm pháp tu tập thiền định nào khác nữa.

Câu kệ thứ bảy: “Không phẫn nộ vọng niệm”. Ngƣời tu tập theo thiền xả tâm của Tứ Niệm Xứ thì vọng niệm đến càng tốt, vì có đối tƣợng dùng “Pháp Tác Ý” trong chánh tƣ duy. Nhờ có tu tập nhƣ vậy tri kiến giải thoát sẽ hiện bày. Do tri kiến giải thoát hiện bày thì sở hành và tham trƣớc không còn. Sở hành và tham trƣớc  không còn thì tâm không phóng dật; tâm không phóng dật thì thành chánh  giác.  “Nhờ  Tâm  không  phóng  dật  mà  Ta  thành

Chánh Giác”, đây là lời di chúc của Đức Phật đã xác định lúc sắp nhập Niết bàn.

Ngƣời tu  hành  hiện  nay  ngồi  hoặc  đi  kinh  hành  thấy không vọng niệm là cho mình tu tập có kết quả tốt, còn có vọng niệm xen vào là cho tu tập xấu, không tốt. Đó là một quan niệm hết sức sai lầm trong vấn đề tu tập để làm chủ sanh, già, bệnh, chết.   Đối  vớ i  Phật  Giáo  th ì  v ọn g  n iệm   là

 m ột  đối  tượ n g  để  tu  tập  Địn h  Vô  Lậu.  Có tu tập Định Vô Lậu thì mới chứng quả A La Hán vô lậu. Phải không các bạn?

Bởi vậy câu kệ thứ bảy dạy: “Không phẫn nộ vọng niệm” xác định đƣợc pháp tu không ức chế tâm. Xin các bạn lƣu ý câu kệ này, nó giúp các bạn tu tập đúng pháp.

Câu kệ thứ tám: “Không thuỳ miên giải đãi”. Vậy thuỳ miên, giải đãi nghĩa là gì? Thùy miên là buồn ngủ; giải đãi là lƣời biếng. Khi biết cách tu tập Tứ Niệm Xứ thì phải thiện xảo phá cho sạch buồn ngủ và lƣời biếng, vì trạng thái buồn ngủ và lƣời biếng thuộc về tâm si nên rất khó dẹp, phải kiên trì, bền chí đi kinh hành Chánh Niệm Tĩnh Giác hoặc tu tập pháp môn Thân Hành Niệm thì mới có hy vọng dẹp bỏ đƣợc.

Câu kệ thứ chín: “Như vậy vị Tu Sĩ ”. Câu này Đức Phật xác định nếu vị tu sĩ tu tập đƣợc nhƣ trên thì dù bất cứ ở nơi đâu chẳng còn lo sợ các ác pháp, vì tu tập nhƣ vậy thì không có ác pháp nào tác động vào tâm đƣợc, tâm luôn luôn bất động.

Câu kệ thứ mƣời: “Sống giữa nhiều chướng ngại”. Câu này lại chỉ rõ hơn, không còn sợ chƣớng ngại nào tác động vào tâm tƣ họ đƣợc, có nghĩa là ngƣời tu sĩ tu tập đƣợc nhƣ vậy dù sống giữa nhiều chƣớng ngại pháp mà tâm vẫn thanh thản, an lạc và vô sự một cách tự nhiên.

Câu kệ thứ mƣời một: “Đã vượt năm bộc lưu”. Khi ngƣời tu sĩ tu tập nhƣ vậy, dù sống giữa nhiều chƣớng ngại mà tâm vẫn bất động, đó là đã vƣợt những bộc lƣu. Chúng ta cần phải hiểu nghĩa bộc lƣu trong câu kệ thứ mƣời.  Vậy bộc lƣu là gì? Bộc lƣu là dòng thác. Ở đây có năm bộc lƣu, tức là năm dòng thác:

Dục bộc lưu Hữu bộc lưu Kiến bộc lưu

Vô minh bộc lưu

Ái bộc lưu.

Bộc lƣu là dòng thác; dòng thác là chỉ cho sức mạnh của nƣớc từ trên cao đổ xuống khó có ai vƣợt qua. Nhƣ vậy ngƣời tu sĩ Đạo Phật phải vƣợt qua năm dòng thác này mới tìm thấy sự chân thật giải thoát. Vậy nghĩa của năm dòng thác này là gì?

Dục bộc lưu: là dòng thác dục tức là sức mạnh của lòng tham muốn.

Hữu bộc lưu: là dòng thác của các vật sở hữu tức là sức mạnh dính mắc của các vật sở hữu.

Kiến bộc lưu: là dòng thác kiến chấp tức là sức mạnh của kiến chấp.

Vô minh bộc lưu: là dòng thác ngu si không thấy nhƣ thật các pháp tức là sức mạnh của ngu si khiến cho chúng ta thấy các pháp không nhƣ thật.

Ái bộc lưu: là dòng thác thất tình: hỷ, nộ, ái, ố, ai, lạc, dục tức  là  sức  mạnh  của  bảy  thứ  tình,  ngƣời tầm  thƣờng không thể vƣợt qua đƣợc.

Khi vƣợt qua năm bộc lƣu này còn chƣa đủ giải thoát rốt ráo, nên Đức Phật dạy câu kệ thứ mƣời hai: “Lại gắng vượt thứ sáu”.

Câu kệ này xác định ngƣời tu sĩ phải vƣợt qua sáu bộc lƣu. Vậy bộc lƣu thứ sáu là gì?

Bộc lƣu thứ sáu là tƣởng bộc lƣu, tƣởng bộc lƣu là dòng thác tƣởng tức là sức mạnh của tƣởng dục (tƣởng lực). Tƣởng dục gồm có 18 loại hỷ tƣởng và bốn định vô sắc, bốn định vô sắc gồm có: “Không Vô Biên Xứ Tưởng, Thức Vô Biên Xứ Tưởng, Vô Sở Hữu Xứ Tưởng, Phi Tưởng Phi Phi Tưởng Xứ”.

Ngƣời vƣợt qua đƣợc sáu bộc lƣu này là do tu thiền quán tức là Định Vô Lậu, chứ không phải thiền ức chế tâm cho hết vọng tƣởng. Vì thế đến câu kệ thứ mƣời ba Đức Phật đã xác định cho chúng ta thấy: “Như vậy tu thiền tư”. Tu nhƣ vậy tức là tu thiền tƣ. Vậy thiền tƣ là gì?

Thiền tƣ là thiền quán, quán bằng “Ý thức tri kiến”. Thiền tƣ còn gọi là “Định Vô Lậu”, là “Thiền Xả Tâm”, tu tập bằng sự tƣ duy quán xét.

Thiền tƣ phải tu tập bằng “Ý Thức” để ly dục ly ác pháp. Muốn tu tập Thiền tƣ thì phải dùng: “Định Vô Lậu, Định sáng suốt, Định Chánh Niệm Tỉnh Giác, Định Niệm Hơi Thở, Tứ Niệm Xứ, Thân Hành Niệm và pháp Như Lý Tác Ý”.

Tóm lại Thiền Xả Tâm là một thứ thiền tu hành bất cứ trong oai nghi nào cũng đều giữ gìn thân đƣợc khinh an, an lạc và tâm đƣợc thanh thản và vô sự.

Thiền Xả Tâm là một thứ thiền, tu hành có giải thoát ngay liền, càng tu càng thấy thân tâm nhẹ nhàng, an ổn, sống một đời sống trọn đầy đạo đức làm ngƣời, không làm khổ

mình, khổ ngƣời và cũng không làm những điều mê tín, lừa đảo ngƣời khác.

Xin quý vị đọc lại bài kệ “Thiền Xả Tâm” của Đức Phật trên đây rồi suy tƣ từng câu đã giảng thì quý vị sẽ rõ và không còn nghi ngờ gì nữa.

KHI NÀO NGỒI KIẾT GIÀ TU TẬP

 LỜ I P H ẬT  DẠ Y

“Vị ấy thành tựu Thánh giới uẩn này, thành tựu Thánh hộ trì các căn này, thành tựu Thánh chánh niệm tỉnh giác này.

Lựa một trú xứ thanh vắng, như khu rừng, gốc cây, khe

núi, hang đá, bãi tha ma, lùm cây ngoài trời, đống rơm.

Sau khi ăn xong và đi khất thực trở về, vị ấy ngồi kiết già, lưng thẳng tại chỗ nói trên, và an trú chánh niệm trước mặt.

Vị ấy từ bỏ dục tham ở đời, sống với tâm thoát ly dục tham, gọt rửa tâm hết dục tham.

Vị ấy từ bỏ sân hận, vị ấy sống với tâm không sân hận, lòng từ mẫn thương xót tất cả chúng sanh hữu tình, gọt rửa tâm hết sân hận.

Vị ấy từ bỏ hôn trầm thùy miên, sống thoát ly hôn trầm thùy miên, với tâm tưởng hướng về ánh sáng chánh niệm tỉnh giác, gọt rửa tâm hết hôn trầm thùy miên.

Vị ấy từ bỏ trạo cử, hối quá, sống không trạo cử, nội tâm trầm lặng, gọt rửa tâm hết trạo cử, hối quá.

Vị ấy từ bỏ nghi ngờ, sống thoát khỏi nghi ngờ, không phân vân, lưỡng lự, gọt rửa tâm hết nghi ngờ đối với thiện pháp”. (Kinh Trung Bộ, tập 2, trang 24).

 CH Ö  GIẢ I:

Đọc hết đoạn kinh này, chúng ta thấy sự tu tập đƣợc chia ra làm hai giai đoạn. Giai đoạn tu thứ nhất, chia làm ba pháp tu tập:

1- Thánh giới uẩn

2- Thánh hộ trì các căn

3- Thánh chánh niệm tỉnh giác

Trong ba pháp này tu tập nhƣ thế nào? Trƣớc tiên chúng ta phải tu tập Thánh giới uẩn. Vậy Thánh  giới uẩn là gì?

- Thánh giới uẩn là giới luật. Vì phải tu tập Thánh giới uẩn, do đó Đức Phật khuyên bảo: “Phải hành trì học giới và hạnh sống các vị Tỳ Kheo”. Ở lời dạy này chúng ta nên lƣu ý: “Hành trì học giới và hạnh sống”. Hành trì học giới nghĩa là gì?  Là một hành giả tu theo Phật Giáo thì phải thông hiểu giới luật. Muốn thông hiểu giới luật thì phải học giới luật. Đây là bài kinh giới xin các bạn nên học cho thuộc để biết hành trì cho đúng. Trong mỗi giới luật đều chia làm bốn phần:

1- Giới cấm

2- Giới hạnh

3- Giới đức

4- Giới hành

1 - Giới cấm nghĩa là gì? Giới cấm là một điều luật bắt buộc mỗi tín đồ không đƣợc vi phạm, nếu ai vi phạm thì không đƣợc chấp nhận là tín đồ Phật Giáo nữa. Giới cấm giống nhƣ pháp luật trong một nƣớc, mà mỗi công dân trong nƣớc đó phải chấp hành, tuân thủ, không đƣợc vi phạm, nếu ai vi phạm thì sẽ bị toà án kết tội, nặng nhẹ tùy theo bộ luật đã qui định.

2 - Giới hạnh là gì? Giới hạnh là những hành động không vi phạm giới luật, là những hành động cao quý không làm

khổ mình, khổ ngƣời và khổ tất cả chúng sanh, là những hành động ôn tồn nhã nhặn, khiêm hạ, từ tốn, dịu dàng, an ủi, xoa dịu những vết thƣơng của mọi ngƣời và tất cả chúng sanh, là những hành động không làm trái với lƣơng tâm của mình, v.v...

3 - Giới đức là gì? Giới đức là đức từ, đức bi, đức hỷ, đức xả, đức nhẫn nhục, đức tùy thuận, đức bằng lòng, đức hiếu sinh, đức buông xả, đức ly tham, đức ly dục, v.v...

Trong bài kinh giới này gồm có nhiều giới cấm:

Nhƣ giới thứ nhất. Cấm sát sanh có nghĩa là không đƣợc giết hại chúng sanh, từ con ngƣời cho đến những loài vật nhỏ bé, nói chung là không đƣợc giết hại con vật nào cả. Giết hại một con vật chết thì không thể nào tránh khỏi quả báo bị giết hại trở lại. Ví dụ một ngƣời ăn thịt chúng sanh, bị ghép vào hai tội. Tội thứ nhất là tội giết mạng sống; tội thứ hai là tội chiếm hữu mạng sống. Căn cứ theo luật nhân quả thì ngƣời ăn thịt chúng sanh sẽ bị giết hại và bị ăn thịt trở lại.

Nếu liệt kê tất cả các giới ra đây thì trở thành bộ kinh giới, nên  xin  các  bạn  vui  lòng  nghiên  cứu  Mƣời Giới  Đức Thánh Sa Di, Một Trăm Hai Mƣơi Giới Đức Thánh Tăng, Ni thì sẽ rõ, còn ở đây chúng tôi chỉ nêu lên một số giới (của tu sinh) tƣợng trƣng để sau này các bạn nghiên cứu bộ giới mới sẽ hiểu biết đầy đủ hơn:

Không tham lam trộm cắp

Không dâm dục Không nói láo Không nói hai chiều

Không nói lời hung ác Không nói lời phù phiếm Không làm hại hạt giống

Không làm hại cây cỏ

Ăn ngày một bữa

Không ăn uống phi thời Không ăn ban đêm Không đi xem múa hát

Không trang sức vòng hoa hƣơng liệu

Không nằm giƣờng cao rộng lớn

Không nhận bạc tiền vàng ngọc của cải

Không nhận các hạt giống

Không nhận thịt

Không nhận đàn bà con gái Không nhận nô tỳ trai hay gái Không nhận cừu dê bò

Không nhận gia cầm, heo gà

Không nhận voi ngựa

Không nhận ruộng vƣờn đất đai

Không làm môi giới

Không buôn bán

Không gian lận bằng cân, đo, đong, thiếu

Không ăn hối lộ

Không làm tổn hại gây thƣơng tích chúng sanh

Ít muốn, biết đủ.v.v…

4 - Giới hành là gì? Giới hành là những pháp môn thực hành để tâm ly dục ly ác pháp, để sống không làm khổ mình khổ ngƣời và khổ cả hai, để tâm thanh thản an lạc và vô sự, để tâm không phóng dật, để tâm vô lậu, để tâm có đủ Tứ Nhƣ Ý Túc, để tâm có đủ Tam Minh.

Các giới hành gồm có: Tứ Bất Hoại Tịnh, Tứ Vô Lượng Tâm, Tứ Chánh Cần, Tứ Niệm Xứ, Tứ Như Ý Túc, Thất Giác Chi, Ngũ Căn, Ngũ Lực. Như vậy tất cả pháp trên đây được gọi là 37 phẩm trợ đạo.

Trên đây là Thánh giới uẩn, một ngƣời tu hành để tìm cầu sự giải thoát mà không thành tựu Thánh giới uẩn này thì con đƣờng giải thoát không bao giờ tìm thấy đƣợc. Cho nên Đức Phật dạy: “Vị ấy thành tựu Thánh giới uẩn này ”. Thành tựu Thánh giới uẩn là thành tựu phần một trong giai đoạn tu tập thứ nhất mà ngƣời tu sĩ cần phải nhiếp phục tâm mình và giữ gìn trọn vẹn những Thánh giới này.

Về phần thứ hai trong giai đoạn một là phần Thánh hộ trì các căn mà các bạn đã đƣợc học và tu tập trong tập II và tập III Những Lời Phật Dạy (sẽ trích lục ở những phần tiếp theo). Vậy phần này chúng tôi không cần giảng dạy trở lại. Nhƣng các bạn phải nhớ lời dạy của Phật: “Thành tựu Thánh hộ trì các căn này”. Muốn tu tập làm chủ sanh tử luân hồi mà không thành tựu Thánh hộ trì các căn này thì chẳng bao giờ nếm đƣợc mùi vị giải thoát.

Khi đã thành tựu đƣợc phần thứ hai thì tiếp tục tu tập phần thứ ba trong giai đoạn một.  Phần thứ ba này không kém phần quan trọng nhƣ hai phần trên. Nếu không tập chánh niệm tỉnh giác thì sức tỉnh thức không có. Sức tỉnh thức không có thì si mê sẽ hiện rõ qua những trạng thái thuỳ miên, hôn trầm, hôn tịch, vô ký, ngoan không, v.v... Bởi vậy ngƣời tu sĩ phải tu tập nhiều về Chánh niệm tỉnh giác,  nhƣ  Đức  Phật  đã  dạy:  “Thành  tựu  Thánh  chánh niệm tỉnh giác này”. Chỉ khi nào thành tựu Chánh niệm tỉnh giác tức là chúng ta không còn ngủ nghỉ phi thời, không còn hôn trầm thùy miên tấn công thì chúng ta mới tu tập xong giai đoạn một. Tu tập nhƣ vậy mới có căn bản, mới có kết quả hiện thực tốt đẹp, mới có niềm tin sâu về Phật pháp, mới thấy Phật pháp không dối ngƣời.

Tu tập xong giai đoạn thứ nhất, chúng ta mới bắt đầu tu tập giai đoạn hai. Bƣớc qua tu tập ở giai đoạn hai, trƣớc tiên chúng ta nên tìm một nơi cho xứng hợp với pháp môn

tu tập trong giai đoạn này. Nơi xứng hợp để tu tập ở giai đoạn hai là nơi nhƣ thế nào? Chúng ta hãy nghe Đức Phật dạy: “Lựa một trú xứ thanh vắng, như khu rừng, gốc cây, khe núi, hang đá, bãi tha ma, lùm cây ngoài trời, đống rơm, v.v ...”. Nhƣ vậy rõ ràng Phật dạy chúng ta tìm nơi vắng vẻ yên tịnh để tu tập giai đoạn hai mới có kết quả. Vậy nơi chốn chúng ta đã tìm đƣợc rồi thì đây là thuận duyên còn nếu nghịch duyên thì chúng ta phải làm sao?

Thƣa các bạn! Nếu chƣa có nơi thanh tịnh vắng lặng để tu tập ở giai đoạn hai thì chúng ta nên tu tập trở lại ở giai đoạn một cho thấm nhuần giới luật, đức hạnh hiện bày, cho phòng hộ sáu căn miên mật hơn và cho chánh niệm tỉnh giác cao hơn nữa.

Nếu vị trí thanh tịnh để tu tập chƣa có mà vội vàng tu thì tu cũng chẳng có kết quả gì. Vì thế Đức Phật dạy: “Lựa một trú xứ thanh vắng, như khu rừng, gốc cây, khe núi, hang đá, bãi tha ma, lùm cây ngoài trời, đống rơm, v.v...”. Đó là nơi lý tƣởng tu tập ở giai đoạn hai. Là một tu sĩ đệ tử của Đức Phật, khi Đức Phật dạy nhƣ vậy thì chúng ta hãy tin tƣởng và làm theo cho đúng lời dạy này.

Đọc đoạn kinh trên chúng ta quan sát thấy rất rõ Đức Phật dạy tu tập từng giai đoạn một, giai đoạn này tu xong mới tu tập đến giai đoạn khác.

Sau khi tìm đƣợc vị trí thanh vắng, yên tịnh, nhƣng chúng ta cũng chƣa vội tu, mà hãy theo lời Đức Phật dạy là phải xin cơm ăn cho no bụng. Khi ăn xong rồi mới vào vị trí thanh vắng đó, bắt đầu tu tập. Còn nếu chƣa ăn cơm xong mà vội tu tập thì bụng đói sẽ khó tu tập. Vì thế Đức Phật dạy: “Sau khi ăn xong và đi khất thực trở về, vị ấy ngồi kiết già, lưng thẳng tại chỗ nói trên, và an trú chánh niệm trước mặt” nghĩa là đi khất thực rồi đến một nơi nào đó ăn cơm. Sau khi ăn cơm xong ta nên nghỉ ngơi một chút cho tiêu

hóa cơm và thực phẩm, khoảng độ 30 phút hoặc một giờ thì chúng ta mới đến vị trí thanh vắng để tu tập.

Bài pháp này Đức Phật dạy chúng ta tu tập rất rõ ràng từng chi tiết. Bắt đầu khởi sự tu tập thì phải thực hiện cho bằng đƣợc “Thánh giới uẩn”. Khi giới luật đƣợc nghiêm trì, không còn vi phạm thì tiếp tục tu tập “Hộ trì các căn”. Khi hộ trì các căn nghiêm chỉnh, các căn không còn dính mắc các trần thì tiếp tục tu tập cho bằng đƣợc “Chánh Niệm Tỉnh Giác” để phá sạch hôn trầm, thùy miên, vô ký. Xin các bạn lƣu ý ba pháp trên đây và tu tập cho đúng bài bản thì kết quả giải thoát không thể lƣờng đƣợc. Đó là một nền tảng tu tập vững chắc bảo đảm sự giải thoát sẽ đến với các bạn ngay liền, ở trong tầm tay các bạn. Trong sự tu tập các bạn nên nhớ là phải thiện xảo, linh động uyển chuyển khéo léo thay đổi pháp theo từng tâm niệm của mình.  Cố  đ ịn h  p h áp ,  cố  đ ịnh  giờ  giấc  thàn h  ra  tu  tập

 ức  ch ế . Đạo Phật dạy chúng ta chế ngự thân tâm,  chứ không phải ức chế thân tâm. Chế ngự thân tâm chắc các bạn rõ chứ!

Sau khi thành tựu những pháp này rồi, mới bắt đầu tìm nơi thanh vắng yên tịnh tức là nhập thất tu hành ở giai đoạn thứ hai. Ở giai đoạn thứ hai “Sau khi ăn xong và đi khất thực trở về, vị ấy ngồi kiết già, lưng thẳng tại chỗ nói trên, và an trú chánh niệm trước mặt”. Ở giai đoạn này có ba việc cần làm:

- Ăn cơm xong tức là giờ trƣa (giờ ngọ), khoảng 12 giờ và nghỉ trƣa 30 phút, tắm giặt 30 phút nữa tức là 1 giờ. Đúng

1 giờ bắt đầu tu tập. Vậy vào giờ này tu tập cái gì? Theo nhƣ lời Phật dạy: “Vị ấy ngồi kiết già, lưng thẳng tại chỗ nói trên” nghĩa là chúng ta phải tập luyện ngồi tréo chân kiết già và giữ lƣng thẳng cho đƣợc, tại nơi thanh vắng yên tịnh đã chọn trƣớc.

- Thƣa các bạn! Đây là giai đoạn thứ hai của sự tu tập, các bạn nên nhớ kỹ: thứ nhất là tập ngồi kiết già, lƣng thẳng. Đó cũng là một phƣơng pháp tu tập để giữ gìn thân bất động trong tƣ thế tỉnh thức. Ở giai đoạn tu tập này các bạn nên khép chặt thân bạn trong tƣ thế ngồi kiết già thì mới dễ nhiếp tâm an trú trong chánh niệm tỉnh giác. Nếu các bạn quá dễ dãi không khép chặt thân trong tƣ thế ngồi kiết già này thì các bạn khó mà an trú tâm.

Cần phải tập ngồi vững vàng từ 5 phút đến 30 phút. Trong khi vừa tập ngồi kiết già vừa nhiếp tâm an trú chánh niệm trƣớc mặt mình, nhƣ Đức Phật đã dạy: “Và an trú chánh niệm trước mặt”. Nhƣ vậy chánh niệm trƣớc mặt là niệm gì? Có phải là niệm hơi thở vô, hơi thở ra không?

- Thƣa các bạn! Không phải niệm hơi thở vô, hơi thở ra

mà là  n iệ m  từ  b ỏ  tâ m  d ụ c  tham  ở  đ ời,  sốn g  t h oát  ly  d ụ c

 tham,  gọt  rửa  tâ m  h ế t  d ụ c  tham  các bạn ạ! Các bạn có tin lời chúng tôi nói này không? Nếu không tin  thì các bạn hãy nghe Đức Phật dạy: “Vị ấy từ bỏ dục tham ở đời, sống với tâm thoát ly dục tham, gọt rửa tâm hết dục tham”. Nhƣ vậy rõ ràng Đức Phật dạy chúng ta đặt chánh niệm tỉnh thức là niệm từ bỏ, thoát ly, gọt rửa dục tham. Niệm tu tập nhƣ vậy không giống nhƣ kinh sách  Đại Thừa và Thiền Tông chút nào. Phải không các bạn?

Các bạn nên lƣu ý ở chỗ chánh niệm đặt trƣớc  mặt mà Đức Phật đã dạy đó là “niệm từ bỏ dục tham, niệm thoát ly dục tham, niệm gọt rửa hết dục tham”.  B a  n iệm  n ày  là  b a

 p h áp  đ ƣợc đ ặt  trƣớ c  mặt  b ạn  q u án  xét  đ ể  b ạn  từ  b ỏ,  thoá t

 ly  và  gọt  rửa  tâm  d ụ c  tham  củ a  b ạn  . Khi tâm tham dục hết là bạn đƣợc giải thoát.

Con đƣờng tu hành theo Phật Giáo thật là đơn giản chỉ có tìm  chỗ  thanh  vắng,  ngồi  kiết  già,  lƣng thẳng,  an  trú chánh niệm từ bỏ, chánh niệm thoát ly và chánh niệm gọt