đường về xứ phật - tập 2-5

và tu tập an trú cho được thì con sẽ đạt được

kết quả như ý muốn.



ĐỊNH SÁNG SUỐT

Hỏi:Kính thưa Thầy! Những lúc nào

con tu Định Sáng Suốt. Khi ngồi trên xe buồn

ngủ, hoặc đang may vá buồn ngủ, con tu Định

Sáng Suốt có được không?

Đáp: Được, khi buồn ngủ con nên tu Định

Sáng Suốt, tu Định Sáng Suốt là con phải đi

kinh hành hoặc ngồi ám thị hướng tâm mạnh,

phải gằn giọng như ra lệnh: “Phải tỉnh thức

sáng suốt như ban ngày, không được buồn

ngủ nữa như ban đêâm!”. Tốt hơn hết khi

buồn ngủ thì con nên đứng dậy đi kinh hành,

nhưng con ngồi trên xe hoặc đang may vá buồn

ngủ thì không thể đi kinh hành được vậy chỉ

còn có cách dùng pháp hướng tâm đuổi ma hôn

trầm mà thôi.

Định Sáng Suốt là một loại thiền định để

thư giãn khi làm việc cũng như tu tập quá sức nên sanh ra mỏi mệt lười biếng hôn trầm thùy

miên, v.v..

Sau mỗi thời gian tu tập các loại định

khác thì lại xen kẽ Định Sáng Suốt vào để thư

giãn thân tâm trở về trạng thái bình thường,

khiến cho thân tâm bớt căng thẳng, bớt mỏi

mệt và thoải mái dễ chịu hơn. Người tu tập

thiền định mà không biết dùng Định Sáng Suốt

thư giãn thì càng tu tâm trí càng u tối, đần độn

ai bảo sao nghe vậy chẳng biết phân biệt thiền

nào của Phật và thiền nào của ngoại đạo.

Phần đông hiện giờ tu sĩ cũng như cư sĩ

đều chịu ảnh hưởng của kinh sách phát triển,

ngồi tu thì ức chế tâm cho hết vọng tưởng họ

nghĩ rằng hết vọng tưởng là thành Phật hay là

chứng ngộ hoặc triệt ngộ, do đó có nhiều trường

hợp xảy ra:

1/ Nếu người tu tập có hệ thống thần kinh

tốt thì không bị rối loạn, còn người tu tập có

thần kinh yếu thì bị rối loạn và điên khùng.

2/ Nếu người tu tập có hệ thần kinh tốt

không bị rối loạn không điên khùng, nhưng vì

quá tập trung ức chế tâm không vọng tưởng

nên nặng đầu, các cơ mặt bị căng khiến cho

đau nhức khó chịu hoặc các cơ hoành hoặc ngực tức lói làm cho sự tu tập có lùi chứ không có

tiến.

3/ Nếu người tu tập hệ thần kinh tốt và

các cơ mặt, cơ hoành đều tốt thì không bị rối

loạn, không bị căng đau nên ức chế ý thức

ngưng hoạt động, ý thức ngưng hoạt động thì

tưởng thức thay vào hoạt động, giống như người

ngủ có chiêm bao, nhưng ở đây vì tu tập ức chế

nên con người vẫn hoạt động bình thường

nhưng lại ý thức không hoạt động nên tưởng

thức hoạt động với mức độ bình thường thì

đương nhiên người này có nhiều lý luận mơ hồ

trừu tượng siêu hình vô vi mà đức Phật gọi

những hạng người này là những hạng người

sống trong tưởng tri như các nhà học giả, các

nhà thần học, các nhà Đại Thừa như Long Thọ,

Thế Thân, Vô Trước, Mã Minh, v.v.. và các

Thiền Sư Đông Độ.

Còn tưởng thức hoạt động ở mức độ cao

thì họ sống hoang tưởng, nhưng họ chưa hẳn

điên thật gần giống như người điên.

Đó là những trường hợp xảy ra cho những

người tu thiền ức chế tâm mà khôn g có phương

pháp thư giãn, còn ngược lại thiền xả tâm của

đức Phật tu hành không ức chế tâm mà còn có một loại định thư giãn như quý vị đã biết, đó là

Định Sáng Suốt.

Cách thức tu tập Định Sáng Suốt có hai

giai đoạn:

- Giai đoạn một:

Ví dụ, lúc 7 giờ sáng bắt đầu chúng ta tu

Định Niệm Hơi Thở đến 7g 30’ chúng ta xả ra

nghỉ, xả nghỉ tức là thư giãn, thư giãn tức là tu

Định Sáng Suốt. Muốn tu Định Sáng Suốt thì

chúng ta phải ngồi tựa lưng, buông thõng hai

tay hai chân, các cơ trong thân cũng phải đều

buông thõng xuống hết rồi chúng ta hướng tâm

nhắc: “Các cơ trong thân buông xuống hết,

thần kinh trong thân đều thư giãn hết,

thân tâm phải thoải mái, nhẹ nhàng,

thanh thản, an lạc và vô sự”, khi nhắc như

vậy xong thì ta buông thõng các cơ xuống

không được gồng một cơ bắp nào cả và tâm thì

không được tập trung vào một đối tượng nào,

để tự nhiên cho thân tâm tự do một cách dễ

chịu.

- Giai đoạn hai:

Ví dụ: khi thân tâm thoải mái dễ chịu thì

chúng ta hướng tâm nhắc: “Thân tâm phải thanh thản, an lạc và

vô sự, tâm phải sáng suốt như ban ngày,

như ánh sáng mặt trời”.

Trong thời gian thư giãn, thỉnh thoảng

chúng ta lại nhắc câu pháp hướng như trên, cứ

như vậy để giúp cho thân tâm nhẹ nhàng thoái

mái cho đến hết giờ thư giãn

Trong lúc tu Định Sáng Suốt thư giãn như

vậy và thân tâm cảm giác tỉnh táo nhẹ nhàng

thanh thản an lạc và vô sự thì đó là tu đúng

bằng ngược lại là tu sai.

Khi thư giãn xong cơ thể phục hồi lại sức

khoẻ cảm giác tỉnh thức và siêng năng ham tu,

còn ngược lại thì tu sai, bây giờ tiếp tục tu

Định Chánh Niệm Tỉnh Giác vừa đi kinh hành

vừa hướng tâm tỉnh thức theo bước đi mà cũng

vừa hướng tâm ly tham đoạn ác pháp.

Khi đi kinh hành xong khoảng độ 30’

chúng ta ngồi lại xả nghỉ và thư giãn như

trước, cứ như vậy chúng ta tiếp tục tu tập suốt

ngày đêm không biết mỏi mệt và càng tu càng

thấy tiến bộ rõ rệt tức là thấy thân tâm an lạc,

thanh thản, vô sự giải thoát rõ ràng. Riêng về

phần pháp hướng thì thấy hiệu quả, cụ thể rõ

ràng hơn, cứ ra lệnh là thân tâm làm theo như

ý muốn của mình. Trưởng lão THÍCH THÔNG LẠC

KHI TU XONG, CỊN

THAM, SÂN, SI NỮA KHƠNG?

Hỏi:Kính thưa Thầy! Câu “vì vô minh

nên ta sống viễn ly” có phải người sống viễn ly

như vậy tu toàn pháp quán, tưởng, Định Vô

Lậu, tu không có đối cả nh để buông xả, ly dục

ly ác pháp…. nhưng khi ra giữa chợ, họ còn

thèm ăn, ai chửi mắng họ còn có tức giận và

tham, sân, si nữa hay không?

Đáp: “Vì vô minh ta sống viễn ly”, Vô

minh là không hiểu rõ, viễn ly là xa lìa.

Câu này không có nghĩa bỏ cuộc đời sống

một mình trong rừng núi như các nhà Yoga,

ông Nguyễn Bỉnh Khiêm mà phải hiểu “Vì

thông hiểu rõ các pháp nên các pháp đến

ta đều bỏ xuống không cho dính mắc trong

tâm”.

Tu không đối tượng không bao giờ có giải

thoát chỉ là một dạng người yếm thế tiêu cực

trốn đời, lánh khổ. Đạo Phật không chấp nhận

điều này nên pháp môn hành thiền của Ngài,

Thiền Thứ Nhất “ly dục ly ác pháp” diệt ngã xả

tâm quét sạch ngũ triền cái, đoạn dứt thất kiết sử, chỉ khi nào tâm không còn tham, sân, si,

mạn, nghi nữa, thì mới sống độc cư trong rừng

núi một mình để thực hiện những thiền định

sau cùng. Xưa đức Phật Thích Ca Mâu Ni đã

trải qua nhiều kiếp tu hạnh “Nhẫn nhục”, “Tứ

vô lượng tâm” (tu có đối tượng) đến kiếp cuối

cùng Ngài mới thành Phật. Tu có đối tượng tức

là “Hoa sen nở trong lò lửa”.

Người tránh cảnh, tu để tiêu dao, thảnh

thơi an lạc không ai quấy rầy là người yếm thế

như Lão Trang (Tiên Đạo). Khi đụng đến đối

tượng, bao nhiêu tâm phiền não vẫn còn đầy

đủ.

Đạo Phật không yếm thế, ngay cảnh

phiền não, giải quyết tâm mình, buông xả hay

viễn ly, tức bồ đề (giải thoát).

“Vì vô minh ta sống viễn ly”, câu này

theo như các con hiểu khi tâm chúng ta còn

tham, sân, si thì nên sống tránh xa mọi người,

tìm nơi thanh vắng yên tịnh, để tu tập thiền

định đến khi nhập các định xong, nhờ các định

sẽ quét sạïch tâm tham, sân, si, điều này là ảo

tưởng con ạ! Con nên nhớ trong Bát Chánh

Đạo, Chánh Định không bao giờ đi trước

Chánh Kiến, Chánh Tư Duy và Chánh Ngữ,

v.v.. Các con nên nhớ, khi sống trong rừng núi

một mình tâm chúng ta không bao giờ chịu cô

đơn, nó sẽ tìm mọi cách lý luận.

Cho nên, khi vào trong rừng núi ở tu một

mình tâm sanh ra nhiều thứ chướng ngại khiến

cho chúng ta bỏ hạnh độc cư thường hay thỉnh

thoảng đi tới đi lui như sư cô..., sư Thầy... Còn

ngồi lỳ trong thất tu hành mà không xả tâm

lại ức chế tâm, nén tâm đến khi có pháp

chướng ngại thì tâm nổi lên sân ầm ầm như

Minh Tông mà các con là những người đã trực

tiếp chứng kiến sự tu tập từ đầu đến cuối hoàn

toàn sống cách ly suốt gần năm năm, thế mà

tâm Thầy vẫn còn phiền não và sân hận như

người bình thường chưa tu, rất uổng công tu tập

gần năm năm trời một thời gian quá dài bây

giờ trở về với một số “không”, chỉ còn có hình

thức tu hành mà thôi, chứ xét nghiệm lại đức

hạnh thì cũng không có mà thiền định thì lại

rơi vào thiền tà giáo ngoại đạo của kinh sách

phát triển, cho nên năm năm trời tu hành

chẳng ích lợi cho mình và cho người, bây giờ

chỉ còn nói vọng ngữ lừa đảo với thiên hạ mà

thôi.

“Vì vô minh ta sống viễn ly”, hiểu như

các con đó là sai, vì hiểu sai như vậy đã biến đạo Phật trở thành đạo yếm thế, nhưng để

chứng minh cho các con thấy, các huynh đệ của

các con đã để lại một kinh nghiệm sai lầm quá

lớn “Vì vô minh ta sống viễn ly”.

Xưa, có một vị Hòa Thượng ở trong rừng

núi, ông xin một đứa bé hài nhi đem về núi

nuôi dạy tu hành, khi đứa bé đến tuổi trưởng

thành ông đưa về thành phố nơi phồn hoa đô

hội “Ngựa xe như nước áo quần như nê m”. Khi

vào thành phố đứa bé thấy mọi vật cái gì cũng

đẹp cũng lạ và nhất là phụ nữ thì cậu ta lại

càng thích hơn và hỏi Thầy: “đó là con vật chi

thưa Thầy?”.

Vị Thầy trả lời: “Đó là con cọp”.

Cậu bé hỏi: “Con cọp có dữ không thưa

Thầy? Sao con thấy nó dễ thương quá vậy”.

Vị Thầy trả lời: “Con cọp dữ lắm con ạ!

Nó sẽ ăn thịt con đó, con đừng nên lại gần nó”.

Sau chuyến đi thành phố này trở về núi,

cậu bé không còn vui đùa hồn nhiên như trước,

luôn luôn lúc nào cũng có chiều suy tư. Một

hôm cậu thưa với Thầy: “Kính bạch Thầy! Xin

Thầy cho phép con mua con cọp đó về nuôi

được không? Sao con ưa thích nó quá”. Vị Thầy làm thinh không trả lời và suy tư:

“Tu hành theo đạo Phật không thể tránh

cảnh mà tâm thanh tịnh được, trực tiếp

trong mọi cảnh và phải thấu suốt cản h

vật, có trực tiếp, có thấu suốt thì mới

buông xả được”, còn cậu bé này được cách ly

thế giới bên ngoài từ lúc sơ sinh cho đến 18

tuổi chuyên ngồi thiền niệm Phật tụng kinh

bái sám, nhưng ngồi thiền, niệm Phật, tụng

kinh, bái sám chẳng giúp gì cho cậu buông xả

được mà ngược lại khi trực tiếp vào cảnh thì

cậu bị lôi cuốn ngay từ lúc đầu “ái dục”.

Cho nên, câu nói “Vì vô minh ta sống

viễn ly” đó là lời nói sai không đúng. Đừng

hiểu lầm theo kiểu kinh sách phát, trí tuệ từ

thiền định sanh ra, điều này không đúng, người

ta cứ nghĩ rằng khi tọa thiền, ngồi im lặng

thân tâm bất động tức là tâm hết vọng tưởng

thì trí tuệ sanh, hiểu như vậy là hiểu sai. Trí

tuệ được phát triển từ chỗ quán xét tư duy đúng

đạo đức nhân quả không làm khổ mình, khổ

người, còn ngược lại tọa thiền ức chế tâm, tâm

không vọng tưởng, từ trong sự yên lặng đó

tưởng tuệ phát sanh, khiến cho từ xưa đến này

mọi nguời đều lầm tưởng rằng tưởng tuệ là trí tuệ, cho nên kinh sách của các Tổ viết ra đều

do tưởng tuệ, chứ không phải trí tuệ.

Cái sai thứ nhất của kinh sách phát triển

và Thiền Tông là: Khi tâm hết vọng tưởng do

sự tập trung ức chế ý thức mà cho là định thì

đó không phải định của đạo Phật, mà định của

ngoại đạo.

Cái sai thứ hai là: Trong chỗ hết vọng

tưởng phát sanh sự hiểu biết, mọi người đều

lầm tưởng cho sự hiểu biết đó là trí tuệ, sự thật

đó là tưởng tri chứ không phải trí tuệ. Đức

Phật đã xác định trí tuệ ở đâu thì giới luật ở

đó, mà giới luật tức là đức hạnh, cho nên người

có đức hạnh là người có trí tuệ, người có trí tuệ

là người có đức hạnh.

Trí tuệ hiểu biết những tưởng pháp như

hiểu biết trong kinh sách phát triển là tưởng

tuệä, sự hiểu biết đó không ích lợi cho mình cho

người, sự hiểu biết đó chỉ là một hý luận. Từ

xưa đến giờ các thiền sư dựng lên trò hý luận

“công án” nói Đông trả lời Tây, nói Nam trả

lời Bắc và còn hơn thế nữa là la, hét, chỉ, trỏ,

v.v..

Vì hiểu không đúng nên mọi người khi nói

đến tu thiền định thì ai ai cũng nghĩ rằng phải

tìm nơi yên tịnh vắng vẻ để tu tập thiền định, chừng nào đắc định thì trí tuệ phát sanh, trí

tuệ phát sanh sẽ quét sạch tâm tham, sân, si

và các chướng ngại pháp, do sự hiểu lầm lạc mà

người ta đẻ ra câu kinh này: “Vì vô minh ta

sống viễn ly”.

Thuần Tâm là một hành giả Yoga, ông

biên soạn và viết về các loại sách này có câu:

“Có thiền định mới có trí tuệ, ngoài thiền

định không có trí tuệ”. Nếu không có bài

kinh Sonadanda trong kinh Nguyên Thủy thì

lấy đâu chỉnh đốn sự sai lầm này.

Đạo Phật lấy đức hạnh làm thanh tịnh trí

tuệ, lấy trí tuệ làm thanh tịnh đức hạnh, do

vậy mà người tu sĩ lấy đối tượng các chướng

ngại pháp của cuộc sống đẩy lui khỏi tâm mình

bằng sự triển khai trí tuệ vô lậu, cho nên câu:

“Vì vô minh ta sống viễn ly”. Muốn hết vô

minh ta phải sống viễn ly các ác pháp chứ

không phải sống viễn ly là tránh né trốn đời,

trốn ác pháp.

Khi mà tránh né trốn đời, trốn ác pháp,

tìm nơi yên tịnh, thanh vắng tu tập thiền định

của Đại Thừa và thiền Đông Độ, khi triệt ngộ

xong có nghĩa là họ đã thành một thiền sư

chánh thức, khi họ xuống núi va chạm vào cuộc

đời thì tâm tham, sân, si họ vẫ n còn đủ và có thể còn nhiều hơn nữa, bằng chứng các thiền sư

Trung Hoa, Nhật Bản, Việt Nam sống phạm

giới, phá giới, sống ăn uống phi thời, chùa to

Phật lớn, và mỗi vị Hòa Thượng tịch đều xây

tháp vĩ đại, khiến cho hao tài tốn của, mang nợ

của đàn na thí chủ quá nhiều, mà họ có làm lợi

ích được những gì cho ai đâu.

Vào đầu thế kỷ thứ 20 làn gió Thiền Tông

từ Nhật Bản thổi sang Tây Âu làm dậy sóng và

thức tỉnh Á Châu, nhưng bước sang đầu thế kỷ

thứ 21 Thiền Tông bắt đầu tuột dốc, vì người ta

đã tìm thấy thực chất của nó là một trò hý luận

ảo tưởng. Hai vị Thiền Sư lớn nhất của Việt

Nam là Hoà Thượng Nhất Hạnh và Hoà

Thượng Thanh Từ đã bắt đầu quay hướng về

những lời dạy Nguyên Thủy của đức Phật, gần

đây những bài giảng của hai Ngài rất gần với ý

kinh Tứ Chánh Cần.

Tóm lại, tu hành thiền định của đạo Phật,

không phải chỗ ngồi thiền, tụng kinh, bái sám,

niệm chú, niệm Phật, v.v.. mà ở chỗ ngăn ác

diệt ác pháp và đẩy lui các chướng ngại pháp

trong tâm, thì đó mới chính là tu thiền của đạo

Phật.

 PHIỀN NÃO TỨC BỒ ĐỀ

Hỏi:Kính Thưa Thầy! Người tu có đối

tượng và người tu không đối tượng, vậy người

nào tu mau kết quả hơn?

Đáp: Người tu có đối tượng kết quả xả

tâm nhanh hơn, còn người tu không có đối

tượng kết quả chậm hơn, nhưng phải biết nhiều

khi có đối tượng tức là có chướng ngại pháp

trong tâm mà không xả, chỉ có kham nhẫn chịu

đựng, cho nên trong lòng rất buồn phiền và đau

khổ, đó là tu có đối tượng lại ức chế tâm thành

ra tạo khổ thêm cho mình chứ không có giải

thoát. Tu có đối tượng dễ nhận xét được tâm

mình xả hay là ức chế rất rõ ràng, còn tu

không có đối tượng, nên không biết mình có xả

được chướng ngại pháp trong tâm không, lúc

nào cũng thấy tâm hồn mình yên tịnh nhưng

sự yên tịnh đó là sự yên tịnh không có đối

tượng.

Trong đạo Phật lấy hạnh đi xin từng

miếng, từng nhà để sống tức là tạo đối tượng

diệt ngã xả tâm ly dục ly ác pháp, nhờ đi xin

ăn nên va chạm với mọi giới trong xã hội, do

đó mới rõ thấu được tâm mình có xả hay không xả, bất động hay bị động, vì thế sự tu tập có

đối tượng dễ tu tập hơn là không có đối tượng.

Hạnh đi xin ăn là một pháp môn tu xả tâm có

đối tượng rất tốt; hạnh đi xin ăn được mọi

người cung kính khen tặng cũng nhiều, nhưng

chê bai khinh bỉ cũng không ít.

Cho nên, tu sĩ đạo Phật không thể sống

một mình mà sống chung trong tập thể, sống

chung trong tập thể nhưng lại sống một mình

vì phòng hộ sáu căn nên ít tiếp duyên với mọi

người để không tạo chướng ngại pháp trong

tâm của người khác, còn những người khác

thường hay tạo chướng ngại pháp trong tâm

của mình thì mình phải quán xét tư duy quét

sạch những chướng ngại pháp đó ra khỏi tâm

mình, hằng ngày nên nhớ tu Tứ Niệm Xứ để

khắc phục tham ưu, đó là tu trên bốn chỗ:

1/ Nơi thân.

2/ Nơi thọ.

3/ Nơi tâm.

4/ Nơi các pháp.

Hiện giờ các con tu tập quán xét về nơi

các pháp nhiều nhất, pháp thiện và pháp ác,

pháp ác luôn luôn dồn dập tới tấp nếu các con

không đủ sức kham nhẫn, không đủ nghị lực chịu đựng, không đủ tri kiến giải thoát và

không đủ trí tuệ nhân quả, thì các con phải bỏ

cuộc tu hành như các bạn của các con, trong

bốn nơi tu tập này các con chỉ cần tu xả được

một nơi là các con đã xả được tâm tham, sân, si

của mình chứ không phải các con tu hết bốn

chỗ, hoàn cảnh của các con là tu nơi các pháp.

Đẩy lui chướng ngại pháp trong tâm của các

con là các con đã chiến thắng các ác pháp bên

ngoài. Khi các con chiến thắng các ác pháp bên

ngoài là tâm các con bất động, đó là một loại

thiền định mà đức Phật gọi là Bất Động Tâm

Định nó còn có một cái tên nữa là Vô Tướng

Tâm Định.

Muốn chiến thắng nơi các pháp thuộc về

Tứ Niệm Xứ như ở trên Thầy đã dạy:

1/ Phải đầy đủ sức kham nhẫn.

2/ Phải có nghị lực dũng mãnh.

3/ Phải đầy đủ tri kiến giải thoát.

4/ Phải có trí tuệ nhân quả.

Khi các pháp ác dồn dập tới tấp như bão

tố, sóng thần nếu chúng ta không đủ sức kham

nhẫn thì chúng ta sẽ bị bão tố và sóng thần

cuốn trôi đi. Muốn có đủ sức kham nhẫn để

không bị bão tố và sóng thần thổi cuốn trôi, thì hằng ngày chúng ta nên tu tập pháp hướng

tâm: “Tâm bất động như núi đá, khen

không mừng, chê không buồn, chửi mắng,

mạ nhục không giận phải trơ trơ như

tường đồng vách sắt”, với những câu hướng

tâm này các con cần phải thuộc lòng và phải

luyện tập cho có lực, khi gặp các pháp ác đến

tới tấp thì các con mới đủ sức kham nhẫn vượt

qua và cuối cùng các con mới xả được.

Nếu là tu pháp xả tâm mà tu không đúng

cách thức xả tâm khi ở một mình thì lại bị ức

chế tâm mà không biết, trường hợp như quý

Thầy và quý Cô và quý cư sĩ thích sống độc cư

mà độc cư không trọn vẹn, độc cư không đúng

cách, khi độc cư không trọn vẹn, không đúng

cách trở thành ích kỉ, lười biếng, ăn không

ngồi rồi, tưởng là mình tu tập xả tâm, nhưng

không ngờ lại ức chế tâm.

Các con nên lưu ý điều này trên bước

đường tu tập, khi tâm còn phóng dật mà vội

khép mình độc cư một trăm phần trăm thì đó

là ức chế tâm. Cho nên, có nhiều người nhập

thất chuyên ngồi thiền, hoặc niệm Phật, hoặc

niệm chú, tưởng thực hành như vậy là sẽ nhập

định và khi có thiền định thì sẽ có trí tuệ,

nhưng không ngờ sống một mình tu như vậy là ức chế tâm, ức chế tâm là rơi vào tưởng tuệ, do

tưởng tuệ phát sanh nên bản ngã càng lớn, bản

ngã càng lớn thì tâm tham, sân, si càng nhiều,

như vậy là tu sai pháp của đức Phật lọt vào tà

pháp của ngoại đạo.

Khi tâm hết phóng dật là tâm đã ly dục ly

ác pháp, tâm đã ly dục ly ác pháp nên lúc nào

tâm cũng định vào thân, nếu thân bất động thì

nó định vào sự bất động của thân, nếu thân còn

động thì nó sẽ định vào sự động của thân, do

đó khi nó định vào thân, thân đi thì nó biết

thân đi, thân làm thì nó biết thân làm, thân

ngồi thì nó biết thân ngồi, thân thở thì nó biết

thân thở, nó biết hơi thở ra và hơi thở vô, thân

nằm thì nó cũng biết thân nằm.

Chỗ này các con nên lưu ý phân biệt cho

rõ ràng, khi tâm không phóng dật thì tâm

thanh tịnh, tâm thanh tịnh thì tâm định trên

ba nơi:

1/ Nếu thân đi hay làm việc gì thì tâm

định nơi hành động đi hoặc nơi hành động việc

làm.

2/ Nếu thân ngồi hay nằm thì tâm định

nơi hơi thở vô, hơi thở ra. 3/ Nếu thân không hoạt động, không thở

vô thở ra thì tâm định trên thân bất động của

nó chứ nó không có phóng tâm chạy theo các

pháp bên ngoài.

Cho nên, người tu có đối tượng cũng như

người tu không có đối tượng đều do sự tu tập

đúng hay sai, có đối tượng mà nén tâm chịu

đựng, ôm ắp đau khổ trong lòng mà không nói

ra được tức là ức chế tâm, có đối tượng mà tu

như vậy cũng không có kết quả chỉ là làm khổ

thân tâm của mình mà thôi, tu có đối tượng mà

quyết tâm tìm đường giải thoát, nhất định xả

bỏ các ác pháp gây chướng ngại cho tâm thì

người ấy tu mau, vì tâm như cục đất họ đã giải

thoát trong mọi ác pháp, họ còn mang thân

người nhưng tâm họ là tâm của bậc Thánh (bất

động).

Tu có đối tượng dễ nhận được tâm mình

phàm hay Thánh rất dễ dàng và cũng dễ nhận

ra mình có ức chế tâm hay không rất cụ thể.

Tu không có đối tượng rất khó nhận ra

tâm mình phàm hay Thánh và cũng rất khó

nhận ra tu có ức chế tâm hay không, khi mà

nhận ra được thì thân tâm đã thành bệnh và

phí uổng một cuộc đời tu hành. Hầu như những

người tu không có đối tượng phần nhiều là tu sai đều bị ức chế tâm như kinh sách phát triển

dạy.

Tóm lại, tu có đối tượng, mà có nhiệt tâm,

quyết xả bỏ các chướng ngại pháp, thường dẫn

tâm vào chỗ thanh thản, an lạc và vô sự thì tu

rất nhanh, cho nên kinh dạy: “Phiền não tức

bồ đề”, nơi đâu có chướng ngại pháp thì nơi đó

có giải thoát, nơi đâu có phiền não, có đau khổ

thì nơi đó có giải thoát, có giải thoát tức là có

tu, còn nơi đâu không có chướng ngại pháp thì

nơi đó không có giải thoát, coi chừng bị ức chế

tâm, tu mà muốn sung sướng nuông chiều, yên

tịnh an ổn thì nơi đó chỉ là tránh né , trốn chạy

chướng ngại pháp, người tu mà cầu mong như

vậy thì đi tu chỉ uổng công mà thôi, phí một

đời chẳng ích gì cho mình, cho người mà còn ăn

bám vào người khác.

