đường về xứ phật - tập 2-7

ĐƯỜNG VỀ XỨ PHẬT – TẬP II

III- ĐỊNH VƠ LẬU CÂU HỮU TỨ CHÁNH CẦN

Trên bốn chỗ thân, thọ, tâm, pháp của

con, hằng giây, hằng phút, hằng giờ, hằng

ngày, hằng tháng, hằng năm lúc nào con cũng

phải quan sát bốn chỗ này và cảnh giác giữ gìn

không cho các ác pháp tấn công vào bốn căn cứ

này, nếu vô ý để chúng tấn công thì mau mau

phải diệt chúng không để chúng sống trên các

cứ điểm này dù là một giây một phút nào.

Nếu con siêng năng tu tập chỉ một pháp

môn này con cũng làm chủ sự sống chết, chẳng

cần phải tu những pháp khác. Bởi vì pháp môn

này là pháp môn tu thiền định đầu tiên của

đạo Phật, đó là thứ thiền xả tâm giúp cho tâm

con ly tham, đoạn ác pháp đem lại một nguồn

giải thoát an vui cho mình cho người, khiến

cảnh thế gian thành Thiên Đàng Cực Lạc.

“Khi cưsĩVisakahỏiNiSư

Diandinama:

- Tu thiền phải lấy pháp gì tu?

Ni Sư Trả lời:

- Tu thiền phải dùng pháp Định Tư

Cụ”. Định Tư Cụ là Tứ Chánh Cần. Vậy chúng

ta tu Định Vô Lậu câu hữu Tứ Chánh Cần tức

là tu pháp thiền đầu tiên của đạo Phật như

trên chúng tôi đã dạy, đó là một loại thiền rất

lợi ích cho chúng sanh khi tu là có kết quả giải

thoát ngay liền như đức Phật đã xác định:

“Pháp Ta thiết thực cụ thể không có thời

gian, đến để mà thấy”. Ngăn ác, diệt ác pháp

trên Tứ Niệm Xứ tức là chúng ta ly dục ly ác

pháp, ly dục ly ác pháp là không làm khổ

mình, khổ người, đó là một sự tu tập để xây

dựng mình có một đạo đức nhân bản. Một pháp

môn thiền định tu tập để làm chủ bốn sự đau

khổ của cuộc đời sanh, già, bịnh, chết, thế mà

nó cũng là một pháp môn để cho con người rèn

luyện tu tập trở thành một con người có đạo

đức, một đạo đức cao thượng làm người không

làm khổ mình, khổ người.

Tóm lại, Định Vô Lậu câu hữu với Tứ

Chánh Cần là pháp môn có lợi ích rất lớn quét

sạch lậu hoặc khiến cho người tu hành giải

thoát hoàn toàn, sống trong thế gian mà tâm

bất động, đó là một pháp môn cần thiết cho

cuộc sống mọi người trên hành tinh này.

 ĐƯỜNG VỀ XỨ PHẬT – TẬP II

IV- ĐỊNH VƠ LẬU CÂU HỮU NHÂN QUẢ

Hằng giây, hằng phút, hằng giờ, hằng

ngày, hằng tháng, hằng năm lúc nào chúng ta

cũng quan sát xem xét tư duy suy ngẫm trên ba

chỗ xuất phát nhân quả thân hành, khẩu hành

và ý hành.

Bất kỳ lúc nào cũng phải cẩn thận ý tứ

cảnh giác và giữ gìn không để thân hành ác,

khẩu hành ác, ý hành ác, luôn luôn phải thể

hiện thân hành thiện, khẩu hành thiện, ý

hành thiện.

1- Thân hành thiện: Là thân không giết

hại chúng sanh, không ăn thịt chúng sanh,

không làm đau khổ chúng sanh và phải ý tứ để

thân không vô tình giẫm đạp làm đau khổ

chúng sanh.

Thân hành thiện là thân không lấy của

không cho dù là vật nhỏ mọn như cây kim sợi

chỉ, trái cà, trái ớt, cũng không được lấy.

Thân hành thiện là thân không tà dâm,

đối với người cư sĩ, nghĩa là khi có vợ con hoặc

có chồng con thì không được dâm dục với người

khác, dâm dục với người khác sẽ làm đau khổ gia đình mình và đau khổ gia đình người khác,

còn người tu sĩ thì không nên dâm dục vì dâm

dục tức là thân hành ác pháp tạo ra sự khổ cho

mình cho người và làm cho Phật Pháp suy đồi.

2- Khẩu hành thiện: Là miệng không

nói dối, luôn luôn phải nói lời chân thật, thấy,

nghe sao nói vậy không được nói sai sự thật.

Khẩu hành thiện là miệng không được nói

lời thêu dệt, chuyện xấu nói tốt, chuyện tốt nói

xấu, chuyện sai nói đúng, chuyện đúng nói sai.

Lúc nào cũng phải tránh nói chuyện phiếm,

chuyện tào lao, chuyện vô ích.

Khẩu hành thiện là miệng không nói lật

lọng, không nói ngược ngạo, không vu oan giá

họa cho kẻ khác.

Khẩu hành thiện là miệng không nói lời

hung dữ, không chửi thề, không la mắng to

tiếng, nạt nộ, hù dọa, v.v..

3- Ý hành thiện: Là ý không khởi nghĩ

ham muốn một vật gì cả, ý không sân hận oán

thù, ganh ghét ai cả, ý không si mê thường

sáng suốt nhận rõ mọi hành động nhân quả

thiện ác để luôn luôn ý nghĩ đến điều thiện

không làm khổ mình, khổ người. Tóm lại, trên đây là tu Định Vô Lậu câu

hữu với nhân quả tức là tu tập vô lậu trên

đường đi lối về của nhân quả. Muốn cho các

chướng ngại pháp không tác động vào thân tâm

sanh ra lậu hoặc nên thường cảnh giác và giữ

gìn thân, miệng, ý không cho hành động ác

luôn luôn phải thực hiện hành động thiện để

tạo cảnh an vui cho mình cho người, để tạo sự

giải thoát cho mình và các pháp chướng ngại

không còn tác động được thân tâm, đó là sự

giải thoát của Định Vô Lậu câu hữu với Nhân

Quả thiện ác.

Định Vô Lậu câu hữu với nhân quả là một

pháp môn ngăn các ác pháp tuyệt vời, nếu

người nào siêng năng tu tập thì thân hành, ý

hành, khẩu hành không bao giờ làm khổ mình,

khổ người, đó là một hành động đạo đức cao

thượng nhất trên thế gian này.

 Trưởng lão THÍCH THÔNG LẠC

V- ĐỊNH VƠ LẬU CÂU HỮU TỨ DIỆU ĐẾ

Quán Tứ Diệu Đế tức là quán khổ, tập,

diệt, đạo. Vậy quán khổ, tập, diệt, đạo như thế

nào?

Đây là bốn chân lý của đạo Phật, từø khi

bắt đầu có đạo Phật cho đến nay, chưa có ai

dám thay đổi chân lý này, vì nó là chân lý nên

nó xác định đời sống của con người rất logique

và khoa học nên giáo lý này mới được gọi là

chân lý.

Cách đây mấy trăm năm có một số người

muốn làm Sư Tổ của Phật giáo bài bác bốn

chân lý này để sản sanh ra một chân lý mới

trừu tượng và mơ hồ, đó là chân lý Bát Nhã Ba

La Mật của Tổ Long Thọ là “Chân Không” để

đả phá chân lý của đạo Phật “Vô khổ, tập, diệt,

đạo”, kế tiếp có Vô Trước, Thế Thân, Mã Minh,

v.v.. xúm nhau để xương minh chân lý này,

nhưng nó chỉ là một chân lý ảo tưởng, nó

không nói lên được sự thật của cuộc sống loài

người thì làm sao là chân lý được của thế giới

hành tinh này.

Cho nên, các nhà tôn giáo và các nhà

triết học đã đưa ra nhiều triết thuyết về chân lý, nhưng tất cả đều nằm trong những triết

thuyết chân lý ảo tưởng của tưởng tri con

người, vì thế, những triết thuyết chân lý đó, chỉ

sống trong một thời gian ngắn ngủi rồi chết đi,

chỉ vì nó không thiết thực lợi ích cụ thể đối với

đời sống của con người, nó chẳng giống như

triết thuyết chân lý của đạo Phật. Vậy, chúng

ta hãy lắng nghe chân lý của đạo Phật đối với

con người trên hành tinh này như thế nào? Mà

nó được gọi là chân lý của loài người?



CHÂN LÍ THỨ NHẤT “KHỔ ĐẾ”

Khế kinh có câu: “Nước mắt chúng

sanh nhiều hơn nước biển”, lời nói này có

quá đáng chăng? Chúng ta chưa vội xác định

câu nói này mà hãy dùng Định Vô Lậu quán

xét tư duy chân lý thứ nhất, rồi mới xác định

sau. Người không hiểu biết cho rằng đời là một

hạnh phúc, nhưng họ không ngờ những khoái

lạc của cuộc đời đều là giả dối, lừa phỉnh, chẳng

khác gì như người khát nước mà cứ uống nước

mặn, càng uống lại càng khát và càng khổ đau.

Cho nên, những sự vui của cuộc đời chỉ là tạm bợ, hào nhoáng như một lớp sơn bên ngoài mà

thôi. Bản chất của cuộc đời là khổ đau. Cõi đời

này là một biển nước mắt và mồ hôi của loài

người, trong ấy, mọi người đang bơi lội, hụp

lặn, chìm nổi, trôi lăn. Nếu ai đã từng nếm mùi

vị của cuộc đời thì không ai bảo rằng đời là

hạnh phúc, là sung sướng, người thấy rõ đời

sống là khổ không ai hơn đức Phật, nên chân

lý của Ngài đưa ra mọi người đều phải công

nhận, chỉ có một vài người mang tà kiến mới

cho nó là “vô khổ, tập, diệt, đạo”, như Long

Thọ, còn các Tổ sau này chỉ là những người hùa

theo, cho nên Thiền sư Thường Chiếu bảo:

“Một con chó sủa, một bầy chó sủa theo”.

Không ai có thể kể ra hết mọi sự đau khổ

trong thế gian, nhưng căn cứ vào lời dạy của

đức Phật thì có ba loại khổ:

1- Khổ khổ

2- Hoại khổ

3- Hành khổ

•Khổ khổ: Cái khổ chồng chất lên cái

khổ; bản thân đã là khổ mà hoàn cảnh chung

quanh lại đè lên bao cái khổ khác: đó là khổ

khổ. Chúng ta quán xét tự thân mình là nạn

nhân của bao nhiêu cái khổ, cái xấu xa đê tiện;

thân thể là một bao đựng đầy thịt xương dơ

bẩn hôi thúi bất tịnh, nếu một vài ngày không

tắm rửa chăm sóc, thì thối tha không chịu

được. Vả lại, cái thân của chúng ta rất giòn bở

mong manh; khát nước độ ba ngày, ngạt thở độ

năm phút, đứt một mạch máu, bị nhiễm vi

trùng độc… thế là mạng vong, không còn sống

được nữa. Lại nữa, cái khổ sống chết bất ngờ

mà không ai làm chủ, còn biết bao nhiêu cái

khổ khác nữa chồng chất lên nhau, không sao

tránh khỏi như: bệnh tật, tai họa đói khát, bão

lụt, chiến tranh, động đất, hỏa hoạn, chiến

tranh áp bức, sưu cao, thuế nặng, v.v.. đó là

khổ khổ.

•Hoại khổ: Thật vậy, vạn vật trong vũ

trụ có hình tướng đều phải bị hoại diệt vì luật

vô thường chi phối từng giây từng phút, nên

không có vật gì được tồn tại mãi, dù cho sắt đá

lâu ngày cũng phải mục nát, to lớn như đất trời

còn phải tan hoại. Yếu ớt nhỏ nhoi như thân

người thì mạng sống như bong bóng nước, như

mây nổi giữa trời, như hoa phù dung sớm nở tối

tàn, mỗi phút mỗi giây chúng ta đang sống là

mỗi phút mỗi giây đang hủy hoại, dù cho chúng ta có sức khỏe, có quyền thế, có giàu sang, tiền

của, châu báu, ngọc ngà, vàng bạc có chất đầy

cả không gian này thì cũng không cản ngăn,

chống đỡ không cho thời gian hủy diệt đời sống

của chúng ta được. Chúng ta hoàn toàn bất lực

trước sự vô thường của thời gian.

“Tấc bóng thời gian một tấc vàng

Tấc vàng tìm được không gì khó

Tấc bóng thời gian khó hỏi han”.

Thật là khổ sở, tủi nhục, đau đớn cho kiếp

sanh làm người.

•Hành khổ: Là chỉ cho mọi hành động

của chúng ta thương, ghét, giận, hờn, lo lắng,

ưa thích, ham muốn, v.v.. Vả lại, mỗi hành

động của chúng ta đều mang theo bản chất

thiện và ác; ác thì làm khổ mình, khổ người;

thiện thì không làm khổ mình, khổ người,

nhưng phần nhiều hành động thân, miệng ý

của chúng ta thường đem đến sự khổ đau cho

nhau hơn là đem đến sự an vui hạnh phúc. Bởi

vậy, đức Phật dạy: “các hành là vô thường,

là khổ”, lúc thì nó hành như thế này, lúc thì

nó hành như thế khác, nó không bao giờ đứng

yên lặng một chỗ. Nếu chúng ta chịu khó quan

sát và sẽ nhận thấy rõ ràng: thân thì chẳng lúc nào chịu im lặng, không đi thì ngồi, không ngồi

thì đứng, không đứng thì nằm, không nằm thì

làm việc này việc khác, lúc nào thân cũng động

đậy trừ ra lúc nằm ngủ.

Miệng lúc nào cũng muốn nói chuyện

không chuyện này thì nói chuyện khác, nếu

vắng một lúc không nói là đi tìm người để nói

chuyện, con người vốn thích động không thích

tịnh, sống độc cư trầm lặng một mình chịu

không nổi, cho nên các Tổ quở trách các đệ tử:

“Không chịu để miệng đóng móc meo”.

Ý thì lăng xăng nghĩ chuyện này sang

chuyện khác như con ngựa không cương, như

con vượn chuyền cây, không bao giờ dừng nghỉ.

Đó là ba chỗ hành của thân con người, ba nơi

đó nếu chúng ta không biết dừng nghỉ những

hành động ác thì sẽ mang lại cho mình và mọi

người biết bao nhiêu là muôn ngàn thứ đau khổ

xảy ra, cho nên đức Phật nói: “hành là khổ”

là vậy.

Ba thứ khổ này chia ra làm tám thứ khổ:

1/ Sanh khổ: Sanh ở đây có hai nghĩa đời

sống và sự sanh đẻ.

a) Khổ trong lúc sanh ra: Người sanh và

đứa bé được sanh đều khổ. Khi người mẹ mới mang thai đã bắt đầu biếng ăn, mất ngủ, nôn

oẹ, dã dợt, bần thần, người gầy ốm trong những

tháng đầu. Thai nhi mỗi ngày mỗi lớn, thì

người mẹ mỗi ngày mỗi mệt mỏi, nặng nề, đi

đứng khó khăn, làm lụng chậm chạp. Khi gần

đến ngày sanh thì sự đau đớn không sao nói

hết được. Đến ngày hoa khai nở nhụy, nếu

thuận thai thì người mẹ cũng đau đớn thập tử

nhất sanh, khi sanh con ra mẹ phải chịu nhơ

uế nhiều ngày, yếu đuối nhiều tháng, vì máu

huyết hao mòn, ngũ tạng suy kém. Còn nghịch

thai thì người mẹ phải bị mổ xẻ, 100 phần chết

chỉ có một phần sống mà thôi, đôi khi giải

phẩu người mẹ và phải chịu bệnh tật suốt đời

khi sinh con.

Còn đứa bé từ khi chào đời cũng phải chịu

nhiều điều khổ sở. Chín tháng mười ngày trong

bụng mẹ sống trong cảnh tối tăm chật hẹp.

Đến kỳ sanh nở thì thân còn phải chen qua chỗ

chật hẹp như bị đá ép bốn bề, nên khi vừa

thoát ra ngoài vì khổ quá, vả lại còn bị móc

miệng đau đớn không cùng nên vội khóc thét

lên.

“Thảo nào lúc mới chôn nhao

Đã mang tiếng khóc ban đầu mà ra!”. b) Khổ về đời sống: Khổ về đời sống có hai

phương diện vật chất và tinh thần:

- Khổ về vật chất: Cuộc sống của con người

đòi hỏi những nhu cầu thiết yếu như: món ăn,

thức uống, y phục, nhà ở, thuốc men. Muốn có

những nhu cầu ấy, con người phải lao động cần

cù quanh năm suốt tháng, vất vả, khổ sở mới

đổi lấy nó được, phải bằng mồ hôi nước mắt và

sức lực của mình. Nhiều khi, suốt đời làm lụng

cơm không đủ ăn, nhà ở không đủ ấm.

Chẳng những đợi đến cảnh đói khát mới

là khổ; ăn uống thất thường bữa đói bữa no,

thiếu thốn trước sau cũng đã là khổ. Chẳng lâm

vào cảnh màn trời chiếu đất, hay ăn lông ở lỗ

mới gọi là khổ; áo quần không đủ ấm, nhà cửa

không che được nắng mưa đó cũng là khổ lắm

rồi. Người nghèo đã khổ như thế thì người giàu

có khổ hay không?

Muốn có tiền bạc của cải tài sản, tất phải

thức khuya dậy sớm, buôn tảo bán tần , đầu tắt

mặt tối trong công việc, mồ hôi nước mắt đổ ra

biết bao nhiêu mới có được, chứ đâu phải tiền

bạc, của cải, tài sản ở trên trời rơi xuống mà

phải bằng công sức và đầu óc tính toán, nhiều

khi phải quên ăn, mất ngủ, nhưng khi đã có

của cải rồi, đâu phải là sung sướng, phải lo giữ gìn bảo vệ nó, nếu một mai bị trộm cướp, nước

trôi, hỏa hoạn hoặc bị vua quan sung vào công

quỹ thì khổ sở vô cùng, có người vì của cải tài

sản mất mà điên, cũng có người vì của cải mất

mà phải buồn khổ đến chết, đó là khổ sở về vật

chất.

- Khổ về tinh thần: Thì không biết bao

nhiêu sự khổ kể ra làm sao cho hết. Chúng tôi

nêu lên một vài ví dụ như: thua kém mọi người

từ ăn mặc đến nhà ở là chúng ta đã khổ, thua

kém từ học thức đến địa vị trong xã hội là

chúng ta cũng khổ, khổ từ những lời nói khen

chê của kẻ khác, khổ vì bị lừa gạt, bị áp bức,

khổ vì những người thù oán, khổ vì bị kẻ khác

khinh bỉ, v.v..

Tóm lại, về vật chất lẫn tinh thần trong

cuộc sống của chúng ta có biết bao nhiêu là sự

khổ đau, mà làm con người phải gánh chịu, cho

nên chơn lý thứ nhất của đạo Phật là “Khổ

Đế”. Khổ Đế là chỉ cho đời sống của con người

khổ thật, khổ thật nhưng không phải biết khổ

để mà trốn khổ, để mà tiêu cực yếm thế bỏ đời.

đức Phật chỉ cho chúng ta thấy một sự thật

hiển nhiên của cuộc sống là khổ như vậy để mà

vượt lên trên những nỗi khổ đó, để xây dựng

cho mình, cho người có một nền đạo đức nhân bản không làm khổ mình, khổ người để biến

cảnh thế gian thành cảnh giới Cực Lạc Thiên

Đàng. Cho nên, kẻ nào thất tình thất vọng vào

chùa tu hành để nhờ câu kinh tiếng kệ mà

quên đi sự đau khổ của cuộc đời là kẻ hèn nhá t

không xứng đáng là đệ tử của đức Phật, còn kẻ

nào mượn Phật giáo kinh doanh làm giàu trên

mồ hôi nước mắt của tín đồ, ngồi mát ăn bát

vàng là kẻ ăn cướp của đàn na thí chủ, của mọi

người, bày ra nhiều trò mê tín lừa đảo, những

người còn vô minh, mang nặng lòng kiến chấp

những phong tục tập quán lạc hậu. Đó là những

loài ma vương đội lốt tu sĩ và cư sĩ Phật giáo để

diệt Phật giáo, chứ không phải là chấn hưng

Phật giáo.

2/ Lão khổ: Con người đến lúc già, thân

thể hao mòn, tinh thần suy kém nên thể xác

lẫn tinh thần đều khổ.

Càng già khí huyết càng hao mòn, ngày

càng mỏi mệt, hoạt động một cách yếu ớt, mắt

lờ tai điếc, tay chân run rẩy, đi đứng khó khăn

làm việc gì cũng phải nhờ đến kẻ khác, khi trời

trở tiết thì toàn thân đau nhức, đó là cơ thể già

là khổ như vậy.

Càng già thân thể càng suy yếu, trí tuệ

càng lu mờ, do đó sanh ra lẫn lộn , quên trước quên sau, hành động giống như kẻ ngây dại có

khi ăn dơ, uống bẩn mà không biết, nói năng

lặp đi lặp lại như người mất trí; ăn rồi bảo

chưa ăn, chưa ăn bảo ăn rồi, có khi nói nhảm

nhí một mình thật đúng là già khổ.

3/ Bệnh khổ: Bất luận thân của chúng ta

đau bệnh gì, từ cái đau lặt vặt như đau răng,

nhức đầu, mỏi tay, mỏi chân cho đến những

bệnh hiểm nghèo trầm trọng như ung thư, lao

phổi, hoặc cùi phong, đái đường, lên máu, sơ

gan cổ trướng, v.v.. đều làm cho con người phải

đau khổ, nhức nhối, rên xiết… Nhất là những

bệnh trầm kha thì lại hành hạ xác thân, đắng

cơm, nghẹn nước, cầu sống không được, cầu

chết cũng không xong, oan oan ương ương thật

là khổ não.

Thân bệnh đau mà tiền thì không, có

người sau khi lành bệnh tiền bạc không còn,

của cải tài sản bán sạch, chỉ còn hai bàn tay

trắng, sống một đời sống tràn đầy sự khổ đau

bất tận, cuộc sống là một màn đêm đen tối

hướng về tương lai.

Đó là về bản thân phải chịu lấy những

bệnh khổ, còn về những thân bằng quyến thuộc

thì buồn rầu lo sợ, cho nên, mỗi khi trong nhà

có người bị bệnh, thì cả gia đình đều rộn ràng bâng khuâng đứng ngồi không yên, quên ăn

mất ngủ, bỏ cả công ăn việc làm, thậ t đúng như

lời đức Phật dạy: “Bệnh là khổ”. Khổ về tinh

thần và khổ về thân xác vật chất, cho nên , ai

có thân bệnh đều sợ cả, không ai mà không sợ

bệnh khổ.

4/ Tử khổ: Trong bốn cái khổ của đời

người là sanh, già, bệnh, chết, nhưng chết thì

ai nghe nói đến cũng đều kinh hãi, nhất là ai

cũng biết rằng con người sớm muộn gì rồi cũng

phải chết, nhưng nghe nói chết thì ai cũng sợ,

sợ nhưng không ai tránh khỏi. Chết là khi cơ

thể tan rã, nhưng trước khi tan rã hoại diệt nó

đau đớn từng đốt xương lóng tay, da thịt như ai

đần, ai bầm rêm cả thân người, nằm không

yên, ngồi không được, người đời thường gọi đó

là lúc trăn trở để mà chết, nên trước khi chết,

mọi người ai cũng phải chịu sự đau khổ tận

cùng, sức chịu đựng thân mạng này, rồi mới

chết. Cho nên, đức Phật dạy: “chết là khổ chứ

không phải chết là hết khổ”.

Người đời thường nghĩ chết là hết khổ, sự

thật không phải vậy, chết là một sự nối tiếp sự

khổ. Hiện tượng người chết quá ư khổ thì khi

họ tái sanh cũng khổ và còn khổ hơn nữa, ngược lại, người chết không khổ thì tiếp tục tái

sanh không khổ.

Ở đây, chúng ta cần lưu ý, trong thế gian

có bốn hạng người:

 Hạng người thứ nhất: Chết khổ là hạng

người bị bệnh đau khổ sở vô cùng, ăn, ỉa, đái

một chỗ, chịu hôi, chịu thối của xác thân tứ đại,

cho đến khi chết phải đau nhức trăn trở khổ sở

tậân cùng, rồi mới chịu chết, đó là hạng người

chết khổ.

 Hạng người thứ hai: Chết ít khổ là

những hạng người bị bệnh mà không phát hiện

ra, đến khi thình lình đứt mạch máu não hoặc

rút tay giựt chân, méo miệng rồi ngã lăn ra

chết, những người này thời gian thọ bệnh khổ

rất ngắn, đó là hạng người chết ít khổ.

 Hạng người thứ ba: Chết không khổ là

hạng người không bị bệnh đau gì cả nằm ngủ

rồi ngủ luôn, đó là hạng người chết không khổ.

 Hạng người thứ tư: Làm chủ sự sống

chết, họ muốn sống là sống và muốn chết là

chết, chết lúc nào cũng tự tại dễ dàng, không

phải chờ bệnh đau tận cùng rồi mới chết, đó là

hạng người làm chủ sự sống chết như đức Phật

và các bậc Thánh Tăng A La Hán. Cho nên, trong đời sống của loài người có

bốn hạng người như vậy.

□Hạng người thứ nhất, chuyên làm ác

giết hại chúng sanh như những người làm nghề

đồ tể, săn bắn, chài lưới, v.v..và những hạng

người chuyên lừa đảo thiên hạ buôn thần bán

Thánh, v.v..

□Hạng người thứ hai, có làm ác có làm

thiện, nên chết ít khổ hơn.

□Hạng người thứ ba, sống chuyên làm

thiện không làm khổ mình, khổ người.

□Hạng người thứ tư, là những bậc tu

hành toàn thiện, toàn định, toàn tuệ đầy đủ

thần lực làm chủ nhân quả, chấm dứt luân hồi,

nên luật nhân quả không còn tác động họ được.

5/ Ái biệt ly khổ: Con người sanh ra ở đời

ai cũng có lòng yêu thương, loài thú vật cũng có

lòng thương yêu, chúng cũng biết buồn thương

và khóc, huống là con người như chúng ta, tình

thương giữa vợ chồng, con cái, anh em, chị em,

cha mẹ, quyến thuộc, bạn bè, thân hữu, v.v..

đang thương yêu mặn nồng thắm thiết mà bị

sự bắt buộc chia ly, thì thật không có gì đau

đớn hơn khi kẻ bắc người nam hoặc kẻ còn

người mất. Sự chia ly chia ra làm hai loại: a) Sanh ly khổ: Một gia đình đang sống

trong cảnh sum họp, đầm ấm, an vui, bỗng có

một hoàn cảnh bắt buộc hay vì một thiên tai,

giặc giã, v.v.. làm cho mỗi người bơ vơ, thất lạc

nhau, kẻ đông người tây, kẻ nam người bắc, kẻ

góc biển, người chân trời, nỗi nhớ mong,

thương xót không cùng. Sự sống mà chia ly

nhau là sự đau khổ không cùng nên người đời

khổ quá mới nói ra lời: “Thà lìa tử chứ ai nỡ

lìa sanh”.

b) Tử biệt khổ: Người ở đời mỗi lần chết là

một lần vĩnh viễn không còn gặp nhau nữa, dù

là ly biệt có khổ nhưng còn có ngày hy vọng

gặp lại nhau, chứ một khi đã chết rồi thì bao

thuở được sum vầy nữa. Cho nên, trước cảnh

chết, là một sự ra đi vĩnh viễn, làm người trước

cảnh ấy ai mà chẳng nức nở, khổ đau, vì thế

trước cảnh này đã có nhiều người xót thương

rầu rĩ không còn thích ăn thích ngủ, có người

quá đau đớn tuyệt vọng vì thương nhớ đến nỗi

phải toan chết theo người thân thương quá cố

của mình, có người ôm quan tài của người quá

cố lăn lộn nức nở nghẹn ngào nước mắt tuôn

rơi lả tả dường như ai cắt ruột cắt gan mình.

Đó là cái khổ của tử biệt, mà sanh ra làm người

ai ai cũng phải biết, và bao lần đứt ruột đứt gan nước mắt đổ xuống vì những người thân

thương ra đi vĩnh viễn. Chính bản thân chúng

tôi, khi người cha thân yêu của chúng tôi ra đi

vĩnh viễn, nước mắt của chúng tôi đã đổ xuống

chan hòa, cổ chúng tôi nghẹn ngào, chúng tôi

thầm ước nguyện: “Con nguyện sẽ tìm cha

cho bằng được dù bất cứ có gian khổ như

thế nào con cũng không chùn g bước trước

mọi gian nguy thử thách trừ ra con chết,

nếu còn một chút hơi thở dư tàn con cũng

quyết tìm cha cho bằng được”. Lời nguyện

ước này cộng thêm sự sách tấn của Hoà Thượng

Thanh Từ: “Đạo Phật còn là còn một người

tu chứng”. Những điều này đã tạo thành một

mãnh lực quyết liệt trong đời tu hành của

chúng tôi để chiến đấu và chiến thắng từng

tâm niệm ham muốn các ác pháp trong nội tâm

của mình. Cuối cùng, chúng tôi đã chiến thắng

và mãn nguyện.

Còn hiện giờ, mọi người tu chỉ tu danh, tu

lợi, tu mà sợ khổ, sợ cực nhọc, sợ đói, sợ khát,

sợ chết, sợ mất sức, sợ bỏ của cải tài sản, sợ bỏ

vợ bỏ con tọâi nghiệp, tu mà còn tham muốn

thần thông phép tắc hơn người, chưa tu được gì

mà vội muốn làm thầy thiên hạ, vay mượn

kinh sách của người xưa, nhai đi nhai lại những thứ bã mía lừa đảo người, cho nên tu

hành chẳng ra gì.

Tử biệât sanh ly là nỗi khổ của loài người,

thế mà đã đi tu, lại không lo giải quyết cho

xong, đã bao nhiêu lần nước mắt tuôn rơi vì

mất cha, mất mẹ mà còn không biết, không lo.

Cha mẹ còn hay mất ở nơi đâu, đi về đâu…? Vậy

mà dám vỗ ngực xưng tên là con hiếu. Cha mẹ

chết mặc cha mẹ, cứ mãi lo tiền bạc, danh

vọng, nhà cửa, chẳng còn ai hay biết gì, nhưng

tiền bạc danh vọng đó, chết rồi cũng không

mang theo được, chỉ còn lại nghiệp thiện ác mà

thôi, để rồi tiếp tục trên con đường khổ đau

như cũ, quanh quẩn trong vòng luân hồi muôn

đời muôn kiếp.

6/ Cầu bất đắc khổ: Người sanh ra ở đời,

ai cũng có sự hy vọng, sự hy vọng càng nhiều

thì sựï thất vọng càng to. Bất luận trong tất cả

mọi việc làm, số người làm được đạt như ý

muốn thì quá hiếm mà kẻ thất bại thì quá

nhiều, cho nên gặp thất bại không có người nào

là không khổ; có nhiều người thất bại quá tự tử;

có nhiều người thất bại bỏ vào chùa tu; còn

muốn đạt kết quả tốt đẹp, người ta phải vận

dụng không biết bao nhiêu là năng lực, lao tâm

tổn trí, quên ăn bỏ ngủ để đạt được kết quả như